نوشته میترا الياتي

مجموعه «کافه‌ی پری دریایی»   دارای داستانهای فهم پذیر وتاویل مند می باشند ، نوعی باز تولید از وقایع اجتماعی. در واقع می توانم بگویم این داستانها یعنی متن ومتن هم نیت مولف به شمار می آید . کافه ی پری دریایی پرازدلالت است واین یعنی پویایی متن .در هر بار خوانش ، معنایی متفاوت را می توان نسبت به سویه تاریخی ادراک کرد . در عرصه ساخت شکنی نیز هربار با مرور ا ثر، تعریفی تازه بدست می آوریم .

کار های خانم الیا تی از نوع متون نویسا به شمار می رود . از نظر بارت هر متن نویسایی ضرورتن خوانده می شود وخوانش موشکافانه خواننده ،قابلیت کنش فعال را در آن مییابد . در واقع اینجاست که خانم نویسنده باب دلا لت های خاص را بر اساس ساختار متن خود پیش می برد و اجازه می دهد لذت متن اتفاق بی افتد .

شاید بی مورد نباشد که این گفته میشل فوکو متفکر فرانسوی را یاد آوری کنم که گفت L( نویسنده ممکن است تجسم یک هویت تاریخی پیچیده و مرکب باشد که نه تنها ممکن است از حد یک فرد فراتربرود؛ بلکه می تواند حتی نسلی را هم در خود متجلی داشته باشد ) ) که در مجموعه کافه ی پری دریایی این گفته نمود پیدا می کند .

در یک داستان آنچه خوانده می شود متن است واین متن با انتخاب واژ ها شکل می گیرد ، که تولید نثر می شود .حال نثر باید از هرگونه تعقید لفظی به دور باشد ، تا خواننده بتواند با داستان ارتباط بر قرار نماید .واین خود نقش کلیدی در پیش برد داستان دارد پس می توانیم مدعی شویم لحن هم در نثر متجلی می شود .به واقع لحن تعیین کننده ترین عامل در کارکرد نثر به شمار می رود . وبا تلفیق این دو سبک فرد مشخص می گردد وصد البته با چینش کلمات .حال من به جد معتقدم خانم الیاتی به سبک خود رسیده است که همانا به دور از هرگونه پیچیدگی نثری است . (( چنان دلم می خواست مشت محکمی حواله ی صورت کج وکوله اش کنم که حد نداشت .انگار منتظر همین بهانه بودتا فلنگ را ببندد)) از متن داستان کافه پری دریایی نثر داستان این مجموعه روان وپر کشش می باشد وخواننده را دچار سرگیجه نمی کند .واین حسنی برای نویسنده محسوب میگردد تا همیشه پر مخاطب بماند .زبان نویسنده نیز چون ساختار کار ها پر از نشانه های معنا ای است . موضوعی که نظر من را در متن داستانها به خود جلب کرد کل زبان بود که به صورت توالی خطی عمل می کنند واجزایی را که به دنبال خود می آ ورند یک زنجیررا تشکیل می دهندکه معنا را از طریق اتصال واژه ها منتقل می کنند . چند زبانی در کار ها جایگاهی مهم دارد که این مهم را شخصیت های داستانها به سر منزل مقصود می رسا نند .

در بعد روایت در داستا نها شخصیت ها داستان را روایت می کنند منظور آن ست که نویسنده نقش ندارد بلکه خود آدمهای داستانی مسیر خود را میابند وطی می کنند . روایتهایی خطی که در ذهن مخاطب خوش می نشینند وکششروبه جلو به حساب می آیند تا خواننده یک نفس تا آخر داستان بماند .

از دیگر ویژ ه گی های این مجموعه اصل گم گوی و گزیده گو ی می باشد . با جملاتی کوتاه وپرهیز از هرگونه اضافهای داستانهاروایت می شوند که این خود برای نویسنده امتیاز است .

 حمید رضا اکبری شروه