وقتی کتاب «ماهی در آب» را شروع کردم، به دلیلی نمیدانستم زندگینامه خودنوشت «ماریو بارگاس یوسا»، نویسنده پرویی است. تصورم این بودکه مشغول خواندن یک داستان گرم و پرکشش امریکای لاتینی هستم.
بعد از چند صفحه درکمال تعجب متوجه شدم که این داستان زندگی اوست که چنین صادقانه بازگو میشود.
بارگاس یوسا دراین کتاب ما را درتمام تجارب تلخ وشیرین وارتباطات خانوادگی مشکل دارخود سهیم کرده وبی ریا از آرزوها، ترسها، خجالتها، ناکامیها وخوش اقبالیهایش میگوید. او با شرح زندگینامه خود به ما یادآوری میکند که هیچ نویسنده، هنرمند یا شخص موفق ومشهوری ناگهان و یک شبه به شهرت نمیرسد وتنها با تلاش بسیار و پشتکار است که میتوان از قلههای موفقیت بالا رفت.
زندگینامه یوسا، فقط شرحی ساده از زندگی او نیست بلکه دارای جنبههای مختلف ومتنوعی است. او در خلال داستان زندگیش، هم جامعه طبقاتی پرو و فرهنگ مردمش راتوصیف میکند وهم از ویژگیهای نظام سیاسی ودیکتاتوری حاکم براین کشور درآن دوره و تاثیرش بر جامعه سخن میگوید. از طرف دیگردراین زندگینامه، او تمام مکانها، افراد و شرایطی که داستانهایش در آن شکل گرفتهاند را شرح داده وهمزمان نکات ارزشمندی درباره چگونه نوشتن مطرح میکند که جذابیت این کتاب را بیشتر کرده و برای علاقمندان به نویسندگی بسیار آموزنده و الهام بخش است.
باید اضافه کنم بارگاس یوسای دانشجو همزمان با داشتن چند شغل در روزنامه ورادیو و شرکت در احزاب سیاسی مختلف، با افراد بسیاری آشنا شده که دراواخر کتاب، یکایک آنها را با جزئیات معرفی میکند. اسامی اسپانیایی این افراد باضافه اتفاقات، جریانات سیاسی و دیدگاههای آنها شاید گاهی گیج کننده به نظر برسند، اما حاوی اطلاعات جالبی هستند.
پاراگرافی از کتاب:
«سر کلاس کتابم را زیردفترچه ها پنهان میکردم و مخفیانه از کلاس خارج میشدم تا زیر درختان کنار استخر به خواندن ادامه دهم. شبها وقتی نوبت کشیکم بود روی موزائیک های سفید حمام خوابگاه مینشستم و در نور ضعیف چراغ میخواندم. هر شنبه و یک شنبهای که باید درآکادمی میماندم نیز میخواندم و خود را در داستانها غرق میکردم واز رطوبت رنگ پریده وکپک زده محدوده آکادمی میگریختم; دراعماق آبها سواربر ناتیلوس با کاپیتان نمو مبارزه میکردم یا به پسر نوستراداموس، خود نوستراداموس یا به احمد بن حسن عرب تبدیل میشدم که دیانا مایوی مغرور را ربود و او را برای همسری به صحرا برد، یا با دارتنیان، آتوس، پرتوس وآرامیس درماجراهای ربودن گردن بند ملکه شرکت میکردم و همراه با گاورش، بچه ولگرد وخوشحال کوچههای پاریس، حضور درانقلاب را تجربه میکردم که صرفاً یک تفریح نبود بلکه زیستن حقیقی بود، یک زندگی هیجان انگیز وعالی که از برنامههای یکنواخت، حقههای کثیف وکسالت به سر بردن در شبانه روزی به مراتب بهتر است.»
این کتاب توسط «خجسته کیهان» ترجمه شده و در سال ۱۳۹۹ توسط «نشر ثالث» به چاپ چهارم رسیده است.
خورخه ماریوس پدرو بارگاس یوسا، نویسنده، روزنامه نگاروسیاستمدار درسال ۱۹۳۶ در پرو به دنیا آمده است. او تنها نویسنده آمریکای لاتین است که نامزد ریاست جمهوری بوده است. وی در سال ۲۰۱۰ برنده جایزه نوبل ادبیات شد واکنون در دانشگاه پرینستون به عنوان استاد مهمان تدریس میکند. بسیاری از کتابهای وی به فارسی ترجمه شدهاند که مهمترین آنها «سالهای سگی»، «گفت وگو در کاتدرال»، «مرگ در آند» و «دختری از پرو» هستند.
امیدوارم از خواندن این کتاب لذت ببرید. ■