خیالباز سومین اثر و اولین رمان احمد حسن زاده نویسندۀ خوش آتیه و صاحب سبک گجسارانی است. حسن زاده پیش از این با کتابهای مستر جیکاک (نامزدجایزه هفت اقلیم) و آه‌ای مامان (برندۀ جایزه مهرگان ادب به عنوان بهترین مجموعه داستان)، خود را به عرصۀ ادبی ایران معرفی کرده و برای اهل ادب نامی آشناست که با نوشتن رمان خیالباز فهمیدیم در عرصۀ رمان نیز حسن زاده حرفهای زیادی برای گفتن دارد.

خیالباز رمانی است با لحنی متفاوت، الیاس پسر جوانی است که با مردم اطراف و دور و برش هم ذهنیت متفاوتی دارد و هم اینکه دارای جسه و قد و قامت متفاوتی است این را می‌شود در صفحات آغازین کتاب فهمید: «برای آدمی که بین هجده تا بیست و دو سال سن داره قدم مقابله نمی کنه. قدم هشت سهال است اما قرار نیست این طوری بمونه، می دونم.»

بعد می‌گوید: «دسته‌ام کوتاهن. برای این قدی که من دارم اندازه است، اما به نسبت یه آدمی که بین هجده تا بیست و دوسال سن داره، نه... بین کتفهام یه نرمه گوشتی دارم که تازگیها در اومده... اینم این طور نمی‌مونه. دنیای الیاس در خیالباز این طوری شروع می‌شود. الیاسی که در یک شهر بدون امکانات بزرگ شده در حاشیۀ شهر و محلهای فقیر نشین شهری نفت خیز در جنوب. وقتی کم کم جلو میریم متوجه می‌شویم که این جوان متفاوت پدرش را از دست داده و ما در اینجا متوجه عدم حضور وی می‌شویم، و به جاش به یک شخصیت به نام داوود آشنامی شویم، مردی که الیاس مدتهاست پیش او کار می‌کند و او هم همچون الیاس ظاهری متفاوت با دیگران دارد، مردی که پاهایش تا زانو است و سرگرم کار و زندگی است. جهان خیال باز جهانی شیرین و پر از قصه و خیال است و فضایی مخیل و پر از طنزهای کلامی

سیاه و سفید می‌باشد که خواننده را با دنیایی عجیب و غریب رودرو می‌کند. دنیایی که از ذهن یک جوان می‌گذرد و زندگی عادی ندارد.

نکتۀ دیگری که می‌بایست به آن اشارە کنم و در رمان خیلی مشهود است حضور همراه و هم دم الیاس، «مستر غم» است که همیشه با او هم صحبت می‌شود. مستر غم بازماندۀ دوران حضور پدر الیاس است و خیلی از مواقع برای او سفرەی دلش را باز می‌کند و باهاش درد دل می‌کند. جان بخشیدن به اشیاء و حضور حیوانات و پرندگان در این رمان یکی از عناصر مشهود است که حسن زاده از آن به خوبی استفاده کرده است.

در مجموع اگر بخواهیم رمان خیالباز را تعریف کنیم، رمانی است سیاسی، که وضعیت یک شهر نفتی و نفت خیز بدون امکانات را روایت می‌کند. و الیاس بازماندهی همان درد و رنجی است که پدر و پدرانش در سالهای متمادی با خود حمل کرده‌اند. ■