پیشرفت های جهانی امروز بر پایه داستان نویسی برنامه ریزی می شود
مهدی رضایی، نویسنده و مدرس داستان و مدیر کانون فرهنگی چوک در گفت و گو با تیتر برتر اظهار کرد: سیاست های جهانی، برنامه های جهانی، پیشرفت های جهانی امروز بر پایه داستان نویسی برنامه ریزی می شود
تیتربرتر-مهدی رضایی نویسنده و مدرس داستان نویسی و مدیر کانون فرهنگی چوک در گفت و گو با «تیتر برتر» به بیان دیدگاه و نظراتش پرداخته است.
آقای مهدی رضایی کیست و چه کاره است؟
مهدی رضایی یک "همیشه هنرجوی" عرصه داستان نویسی است. مثل خیلی از هنرمندان که می دانند هنر هیچ عایدی ندارد، در یک شرکت خصوصیِ بی ربط به سلیقه و علاقه ام مشغول به کار هستم و عصرها در موسسه خانه داستان چوک مشغول تدریس فعالیت فرهنگی و هنری.
از چوک بگویید. با چه اهداف و برنامه هایی آن را بنیاد گذاشتید؟
از همان ابتدا هدفم این بود که یک پایگاه ساخته شود برای همه. پایگاهی باشد که بدون التماس از سوی کسی به معرفی همه هنرمندان بپردازد. دسته بندی و باندبازی نداشته باشیم و همین خصیصه باعث شد که یک شهرت جهانی پیدا کنیم. امروزه هرکسی اثری منتشر می کنم می داند یک جا هست که بدون التماس خبر انتشار آن درج می شود و آن هم سایت چوک است.
از مهم ترین ویژگی های کانون فرهنگی چوک توجه به آثار ادبی جوانان است که به صورت تخصصی و حرفه ای می پردازد. با وجود کانال های پر تعدد تلگرامی حضور جوانان در ارسال آثار ادبی به سایت چه گونه ارزیابی می کنید؟
کانال های تلگرامی مثل رودخانه هستند. هیچ چیز دایمی ندارد. امروز که اثری منتشر کنید فردا دیگر یافت نمی شود در اینترنت هم سرچ نمی شود اما وقتی اثری در سایت چوک منتشر کنید از سراسر دنیا با یک سرچ ساده یا مراجعه به سایت پیدا می شود و برای سالیان سال قابل دسترسی است. تلگرام وسیله پرسودی است که البته باعث نابودی نویسندگان و شاعران بسیاری می شود. چون در پایگاه مشخصی آثارشان منتشر نمی شود و این دیده نشدن رفته رفته آن ها را سرخورده می کند.
یکی ازکارهای موثر و ماندگار شما انتشار نشریه های داستان و شعر به صورت الکترونیکی است،که منابعی معتبر برای مخاطبان و علاقه مندان و پژوهش گران ادبیات داستان و شعر معاصرند.لطفن از این نامه های خواندنی و بازتاب و ...بگویید.
ایده چنین کاری سال 88 به فکرم رسید. عده ای می گفتند کار مسخره ای است. حتی یک استاد دانشگاه گفت این چه کاری است که می کنید مطالب را بگذارید روی سایت تا بخوانیم. اما من می دانستم چه می کنم و کارم را شروع کردم. دوسال بعد همان استاد را دیدم. گفت هنوز هم ماهنامه را منتشر می کنید. گفتم بله. مستمر و بدون وقفه. گفت خوب است ادامه بدهید.
خیلی تعجب کردم. چون این استاد قبلا نظر دیگری داشت و علت آن را جویا شدم. گفت در پاکستان برای فارسی زبانان یک دانشگاه مشغول سخنرانی بودم که یکباره از نشریه شما اسم بردم و با واکنش دانشجوها مواجه شدم که همگی اظهار می کردند این ماهنامه را می خوانند.
آنجا بود که متوجه شدم راهی که می روم درست بوده و هست و خواهد بود. ما یک محصول ارائه می کنیم که سالیانی می ماندو به راحتی قابل انتقال است. ما این ماهنامه را برای صدهزار مخاطب علاقمند به ادبیات ارسال می کنیم. آن ها هم برای دوستان خود ارسال می کنند. در بیش از ده سایت پربازدید دانلود کتاب هم بارگزاری می شود و تعداد بالایی دانلود می شود. خودتان یک حساب سرانگشتی که بکنید که این ماهنامه چقدر مخاطب دارد.
(خانه ی داستان) اقدام تازه ی شما در ادامه ی فعالیت های فرهنگی و ادبی تان است. لطفن از خانه ی داستان و برنامه هایش برای ما بگویید.
چند سال است که به تدریس داستان نویسی می پردازم و همیشه برای یک جای مشخص برای برگزار کلاس مشکل داشتم. هم با موسسات دولتی و هم با موسسات خصوصی. دیگر از این دربه دری خسته شده بودم بنابراین برای موسسه داستان نویسی و ویراستاری اقدام کردم که پذیرفته شد. حالا یک پایگاه فیزیکی هم داریم که در خدمت علاقمندان به ادبیات داستانی است.
آموزه های داستانی به مخاطبان چه گونه است؟
آموزه اول به خودم است که بدانم هیچ کسی نیستم و من فقط یک هنرجو هستم. اما برحسب علاقه ام به تدریس تمام آموزه های اساتید ایرانی و خارجی را جمع کرده و تدوین می کنم به شکلی ساده و فرمی روان در می آورم و به هنرجو منتقل می کنم.
من برخلاف عده ای از مدرسان که می خواهند زورکی همه را نویسنده کنند معمولا تعداد زیادی از هنرجویانم را از نوشتن منصرف می کنم. وقتی که ببینم آن شرایط و تمرکز برای نوشتن داستان را ندارند پیشنهاد می کنم که ننویسند و عده ای هم در حین دوره متوجه می شوند که چه کار سختی است و رها می کنند و می روند.
میزان استقبال مخاطبان از خانه ی داستان را چه گونه ارزیابی می کنید؟
خب بدون شک من به خاطر میزان استقبالی که قبلا بوده موسسه را ثبت کردم. ما دیگر به یک پایگاه تبدیل شده ایم که حتی دیگر شهرها و ساکنین خارج از کشور هم می توانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کنند و از محصولات ما در قالب ماهنامه و فصلنامه و سایت و دیگر چیزها استفاده کنند.
تلاش هایی برای انتشار آثار و حمایت از آثار داستانی مخاطبان به صورت کتاب دارید.از این تلاش موثر ادبی / فرهنگی بگویید.
عده ای هستند که برای انتشار اثر با مشکلات زیادی مواجهند. ناشران سرمایه گزاری نمی کنند و بعضی از ناشران هم بازار را داغ می بینند و پول های کلان از نویسنده و شاعر طلب می کنند که بازگشتی هم برای آنان ندارد. ما وقتی چنین حالتی را دیدیم تصمیم گرفتیم که انتشار اثر را با تیراژ محدود شروع کنیم و اگر فروش رفت تیراژ های بیشتری کار کنیم. به این صورت باعث می شود که مولف و ناشر متحمل ضرر زیادی نشوند. علاوه بر آن چاپ یک اثر کار سختی نیست. هدف ما این است که اثر وقتی منتشر شد روی آن تبلیغات شود و مولف با همان یک اثر هم به خوبی شناخته شود.
مهدی رضایی این روزها چه آثار تازه ای در دست انتشار دارد؟
بعد از چهار اثر که دو رمان، یک مجموعه داستان و یک کار تحقیقی است رمان «من بن لادن را کشتم» را در بازنویسی نهایی دارم که اگر از سد ارشاد بگذرد احتمالا برای نمایشگاه آینده آماده انتشار شود. اما بعد از رمان بن لادن احتمالا چند سالی اثر داستانی نخواهم داشت. احساس می کنم دوباره باید وارد یک دوره مطالعه شوم و دغدغه نوشتن را در این مدت کمتر کنم.
یکی از کتاب های خوب شما (تجربیات نویسندگی و خطاهای نویسندگی) است که به تازه گی منتشر شده.از این کتاب بگویید.به نظر شما این کتاب چه ویژگی هایی دارد؟
در تدریس داستان نویسی همیشه با این مواجه می شدم که همه هنرجویان بعضی خطاها را همگی تکرار می کنند. یعنی خطاهایی هستند که بین هنرجوها مشترک است و به راحتی می توان جلوی این خطا را گرفتم. از سال 91 شروع کردم به یافتن این خطاهای و درباره شان یادداشت نوشتم. علاوه بر آن با 15 نویسنده مطرح ایرانی هم مصاحبه کردم که درباره تجربیات این نویسندگان است.
این کتاب چه میزان آموزه های مناسب و کاربردی برای مخاطبان دارد؟
بدون شک مخاطب بعد از خواندن این کتاب حداقل اشتباهات به اصطلاح کودکانه در آثارش نخواهد داشت. ما نویسندگان زیادی داریم که بعد از سال ها نوشتن، خطاهای فاحشی دارند که به سادگی هم می تواند رفع شود. امیدوارم این کتاب شروعی باشد برای از این دست کتاب ها که باعث شود راه برای نویسنده هموارتر باشد.
به تازه گی از فعالیت ها و داستان های شما در دانش گاه ملی سن پترزبورگ در پایان نامه ها مورد استفاده قرار گرفته. ضمن تبریک از این اتفاق مبارک بگویید.
بله این اتفاق جالبی است. در واقع بازهم ما از طریق ماهنامه ارتباطمان با این دانشگاه برقرار شد. یکی از اساتید این دانشگاه که استاد زبان و ادبیات فارسی است مدت ها ماهنامه را مطالعه می کرده و بعد به این نتیجه رسیده که مورد خوبی برای پایان نامه است. این مسئله را به یکی از دانشجویانش سپرد و ارتباط را بین ما برقرار کرد که سوال هایشان را جواب دادم. بعد از این مورد به بررسی داستان های کوتاه من پرداختند که آن هم به نتیجه رسید و به تازگی نیز درخواست شده که روی رمان اولم هم کار کنند که از این درخواست خوشحال شدم و قبول کردم.
از جایگاه ادبیات کودک و نوجوان در کانون فرهنگی چوک و ماه نامه ی داستان بگویید.
ما فضا را برای ادبیات کودک و نوجوان هم بازگذاشته ایم و مدتی هم این بخش دبیر مربوط به خود را داشت. اما یکی دبیری که احساس مسئولیت کند و دائم همکاری کند نیست و دوم اینکه راه ارتباطی ما با نوجوانان سخت است. مثلا حدود بیست شماره ما در ماهنامه بخش داستان کودک و نوجوان داشتیم و آثار زیادی هم منتشر می شد اما ارتباط ما با دبیر بخش کودک قطع شد و این بخش هم حذف شد. اما فضای آن در چوک هست و گهگاهی که اثری می رسد را منتشر می کنیم.
جایگاه تدریس داستان در ادبیات معاصر را چه گونه ارزیابی و تحلیل و آسیب شناسی می کنید؟
بسیار مهم و بسیار بالا ارزیابی می کنم. فقط بدبختی اینجاست که چرا مسئولان ما متوجه نیستند که پیشرفت امروز وابسته به داستان نویسی است. سیاست های جهانی، برنامه های جهانی، پیشرفت های جهانی امروز بر پایه داستان نویسی برنامه ریزی می شود. توضیح این مسئله در حد یک سخن و یک پاراگراف نیست. روی این مسئله باید ساعت ها صحبت کرد.
سخن پایانی مدیر کانون چوک؟
امیدوارم هرچه زودتر جامعه ادبی ما که با وجود اپلیکیشن ها به یک رکود تولید و یک بلبشوی غیررسمی مثل تلگرام مواجه شده دوباره راه خود را پیدا کند. نگاه کنید امروز ما تولید مطلب ادبی نداریم. مطالب قبلی در تلگرام دائم در حال کپی شدن هستند. این راه به جایی نخواهد رسید.
لینک این مصاحبه در سایت برتر
صفحه ویژه مهدی رضایی
کمک نیاز دارید؟ 
چت از طریق واتساپ