کدام شاخصهی اپرا شما را به این سبک از موسیقی علاقهمند کرده است؟
ببینید، اپرا یک نوع ورزش صدا است و توانایی و قدرت فیزیکی افراد نیز در اجرای آن دخیل است، چنان چه خوانندگان واقعاً خاصی میتوانند در سنین بالا مثلاً 55 سالگی به اجرای اپرا بپردازند. ولی امروزه در بسیاری از رشتههای دیگر مثل موزیک پاپ به صدای افراد توجه خاصی نمیشود و حتی گاهی مردم صدایخش دار را بیشتر میپسندند یا فقط به حالت صدا فکر میکنند. البته من نمیخواهم اپرا را تافتهی جدا بافته قلمداد کنم، اما حقیقت این است که در تمرینهای اپرا صدا خود به یک ساز تبدیل میشود. پس همانگونه که باید در نگهداری یک ساز دقت کرد، باید با تغذیه و بهداشت مناسب مراقب تارهای صوتی نیز بود.
آیا آمیختن ترانههای فولکلور با سبک اپرا از سوی شما رویکردی مدرن به حساب میآید؟
باید توجه داشت که ما با موسیقی مملکت خودمان بزرگ شدهایم. نوای ایرانی از همان دوران کودکی در گوش من تنین انداخته است و از همان دوران بود که به طور نا خودآگاه به خواندن آوازهای محلی و اصیل ایرانی مشغول شدم. همانطور که بارها نیز گفتهام، هنر آواز خوانی مثل هنرهای دیگر چون: نقاشی یک استعداد ذاتی است و نمیتوان آن را با تمرین و ممارست در خود ایجاد کرد. البته باید برای تقویت این استعداد به سراغ تعلیمات مناسب رفت و فنون و اصول درخور آن هنر را فرا گرفت. چون فکر میکردم که صدای من
برای اپرا مناسبتر است به سراغ یادگیری این سبک رفتم و بعدها نیز سعی کردم ترانههای فولکلور را در این سبک اجرا کنم. اما باید توجه داشت که آوازهای مردمی ما همواره جایگاه ویژه و خاص خود را دارند و من حتی تلفیق این آوازها را با سبک بینالمللی اپرا مدرن نمیدانم. زیباتر و اصیلتر از اجراهای ما را میتوانید در میان عشایر و مردم آبادیها بیابید که بسیار نابتر و اصیلتر از ما میخوانند. کار ما تنها اجرای فنیتر و علمیتر این آوازها میباشد.
آیا میتوان میان ترانههای عامیانه و فولکلور تمایزی قائل شد؟
ترانههای عامیانه با ترانههای فولکلوریک متفاوتاند. ترانههای عامیانه به ترانههایی گفته میشوند که در قدیم به آهنگهای کوچه بازاری نیز مشهور بودند و گاهی از زبان صاحبان کسب و کار مثل بناها، قالی باف ها، شالیکار ها و ... نیز خوانده میشدند. اما موضوع و نحوهی اجرای آهنگهای فولکلور با آهنگهای عامیانه متفاوت است و بیشتر به ترانههای مردمی معروف شده است. خود کلمهی فولک به معنای مردم است و فولکلور به معنای مردمی به کار میرود. سبکی که من در اجرای ترانههای فولکلور در پیش گرفتهام، سابقهی طولانی دارد و برخی از خوانندگان اپرا از آن بهره جستهاند.
هم اکنون جایگاه زن و موسیقی را در کشورمان چگونه ارزیابی میکنید؟
من نمیتوانم در این مورد حرف خاصی بزنم. جایگاه زنان اهل موسیقی را در حال حاضر همه میدانند و نمیخواهم و نمیتوانم بیشتر از آنچه که مشهود است توضیحی بدهم.
هاوکینگ، (فیزیکدان مشهور) در جایی اشاره میکند که هنوز مطمئن نیست، شهرتش مدیون تحولاتی است که در علم فیزیک ایجاد کرده، یا صندلی چرخداری است که روی آن زندگی میکند. به نظر شما مشکلات فیزیکی چون نابینایی میتواند در شهرت هنرمندانی چون مریم حیدرزاده دخیل باشد؟
البته که بعضی اوقات مشکلات و برجستگیهای فیزیکی افراد در شناساندن آنها در میان اکثریت مردم دخالت دارد. کما اینکه حتی در زندگی روزمره نیز، عامه برای معرفی افراد به یک دیگر از چنین مشخصههای بارزی استفاده میکنند. مثلاً آن مرد یک چشم. آن زنی که پا ندارد و ...
راستش خود من نیز در ابتدای فعالیتم همیشه از این مسئله واهمه داشتم و نگران بودم که شهرت هنری من تحت تأثیر نابینایی من قرار بگیرد. اما رفته رفته و با پیشرفتی که در این عرصه به دست آوردم متوجه شدم که پس از گذشت زمان مسائل فیزیکی کمکم و البته نه به طور کلی رنگ میبازد و آنچه که توجه دیگران را به خود جلب میکند هنر حقیقی فرد است.
فکر میکنم دربارهی خانم حیدرزاده هم به همین شکل باید باشد. به نظر من دختر با ذوقی است و ترانههایش در
میان خوانندگان روز جایگاه خوبی دارد. البته اینها اکثراً ترانههایی جالب هستند که در هر دوره مدتی مد میشوند و طرفدار پیدا میکنند.
برخی از هنرمندان ما بر این باور هستند که ریاضت و فقر مالی آنها را هنرمندتر میسازد. اما با شناختی که از شما داریم، میبینیم که شما بخش قابل ملاحظهای از در آمد خود را صرف امور خیریه میکنید. چه توضیحی در این باره برایمان دارید؟
من زن واقعاً ثروتمندی نیستم. اما سعی میکنم با وجود محدودیتهای مالی انسان دست و دل بازی باشم و همین است که بسیاری تصور میکنند که بر گنج عظیمی نشستهام.
من بر این باور هستم که ثروت درون، دستهای انسان را ثروتمند میکند. ■
منتشر شده در فصلنامه هشتم شعر چوک، یادنامه سیمین بهبهانی
نخستین بانک مقالات ادبی، فرهنگی و هنری چوک
http://www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/11946-01.html
داستان های حرفه ای ادبیات ایران و جهان را از اینجا دانلود کنید.
http://www.chouk.ir/downlod-dastan.html
دانلود ماهنامههاي ادبيات داستاني چوك و فصلنامه شعر چوک
http://www.chouk.ir/download-mahnameh.html
دانلود نمایش رادیویی داستان چوک
http://www.chouk.ir/ava-va-nama.html
دانلود فرم پیش ثبتنام آکادمی داستان نویسی چوک
http://www.chouk.ir/tadris-dastan-nevisi.html
فعاليت هاي روزانه، هفتگي، ماهيانه، فصلي و ساليانه كانون فرهنگي چوك
http://www.chouk.ir/7-jadidtarin-akhbar/398-vakonesh.html
بانک هنرمندان چوک صحفه ای برای معرفی شما هنرمندان
http://www.chouk.ir/honarmandan.html
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک
https://telegram.me/chookasosiation
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک
http://instagram.com/kanonefarhangiechook
بخش ارتباط با ما برای ارسال اثر
http://www.chouk.ir/ertebat-ba-ma.html