بال هایی که از بایگانی بیرون آمد
خود فریبی عادت ما گشت ورنه آگهیم
بال کوبیدن به دیوار قفس پرواز نیست
کتاب «بال‌های بایگانی» مجموعه ای از شعرها و سروده های زنده یاد سید حسن حسینی است که تاکنون به شکل مستقل و در یک مجموعه چاپ نشده بود. در این مجموعه شاعر چون دیگر سروده هایش نشان داده با کلمات آشناست؛ شاعری که همواره در پی کشف ناشناخته هاست. شعرهایی که در این مجموعه گردآوری شده است گواهی است بر تیزبینی و حساسیت شاعر که آن چه را می بیند و حس می کند، حیات می بخشد. تنوع قالب های شعری در کتاب «بال‌های بایگانی» حکایت از ذوق او در تجربه قالب های مختلف شعری دارد و البته خلاقیت پویایش. شعرهای این مجموعه در قالب های غزل ، رباعی و دوبیتی، مفردات(تک بیتی ها)، سپید و نیمایی سروده شده است. «بال های بایگانی» بی گمان مخاطب جدی شعر و جریان های ادبی را تحت تاثیر قرار می دهد.
در بخشی از پیش‌گفتار سهیل محمودی بر این مجموعه آمده است: «آن‌چنان که دوستان نزدیک حسن حسینی شاهد بوده‌اند، او در همه سال‌های عمر کوتاه ولی پربار خود یک‌سره در کار نوشتن و سرودن بود، اما به چاپ سروده‌های خود به شکل مجموعه شعر، کم‌توجه بود و بدین کار رغبت چندانی نشان نمی‌داد. گویی نفس سرودن و رهایی پس از لحظات خلاقیت برایش مهم‌تر و اصلی‌تر و اساسی‌تر بود. حسینی در زمان حیات ظاهری و جسمانی خود، دو مجموعه از سروده‌هایش را منتشر کرد؛ یکی «هم‌صدا با حلق اسماعیل» که حاصل سال‌های نخستین پس از انقلاب است و نشانه‌های تجربه‌های سنین زیر سی‌سالگی‌اش و دیگر مجموعه «گنجشک و جبرئیل».
شاید رضایتش به چاپ این دو مجموعه هم به دلیل دل‌مشغولی‌های اجتماعی و اعتقادی‌اش بوده است: یکی در حال و هوای سال‌های انقلاب و وقایع جنگ و دفاع مقدس؛ و دیگری در یادکرد حماسه عاشورای حسینی و عظمت آن. پس از کوچ ناگهانی و باورنکردنی و بهت‌آور سیدحسن حسینی در سنین پیش از پنجاه‌سالگی، به همت همسر گرامی و ارجمند او و با همدلی‌های راحیل و مهدیار، دست‌نوشته‌های سیدحسن حسینی با حوصله‌ای ستودنی و پیگیر، جمع‌آوری و بازنویسی شد. با همراهی و نظر و توجه دوستان حسینی، چون: زنده‌یاد قیصر امین‌پور عزیز، ساعد باقری نازنین و فاطمه راکعی بزرگوار، مجموعه‌های «ملکوت سکوت»، «سفرنامه‌ی گردباد»، «از شرابه‌های روسری مادرم»، «نوش‌داروی طرح ژنریک» و... در طی این سال‌ها به چاپ رسیده است.
«بال‌های بایگانی» نیز مجموعه‌ای دیگر از شعرها و سروده‌های زنده‌یاد سیدحسن حسینی است که بخش اعظم آن تا به حال چاپ نشده است. تنوع قالب‌های شعری در «بال‌های بایگانی» نیز می‌تواند نشانه‌ای باشد از همان جامعیت ذوقی او در عرصه‌های متفاوت قالب‌ها برای نمایاندن خلاقیت مثال‌زدنی‌اش؛ مانند «تک‌بیت‌ها» یا به تعبیر قدما «مفردات» که در این بخش، حسینی عرصه فشرده و محدوده اندک را برای مضمون‌پردازی‌های موجز مناسب یافته است و اوج خلاقیت و پرواز تخیل او را در همین تک‌بیت‌ها به خوبی می‌توان دید و تحسین کرد.
پیش‌تر طاهره زند، همسر سیدحسن حسینی، درباره «بال‌های بایگانی» گفته بود: این کتاب شعرهای او (سیدحسن حسینی) در سال‌های پایانی زندگی‌اش است که در قالب‌های مختلف شعری است.
این کتاب در 6 بخش سامان یافته است. بخش اول رستخیز روح نام دارد و مجموعه‌ای از غزل‌های این شاعر است. نام بخش دوم زبان لحظه‌ها است و مجموعه‌ای از قطعه‌ها. بخش سوم بخوان برای دل من نام دارد و ترانه‌های سیدحسن حسینی را در خود جای داده است. در بخش چهارم رباعی‌ها و دوبیتی‌ها او با پیراهنی از شتاب آرام گرفته‌اند. بخش پنجم نیز تک افتاده‌های قفسی نام دارد که مفردات سید حسن هستند و سرانجام در بخش پایانی کتاب با نام بیداری تو محرابی مقدس است، مجموعه ای از سپیدها و نیمایی‌های این شاعر آمده است.
یکی از ویژگی‌های خوب این کتاب دسته بندی اشعار بر اساس تاریخ سروده شدن است. غزل‌های سید حسن از سال 68 شروع می‌شوند و به سال 81 می‌رسند. یکی از مهم‌ترین مشخصه‌های غزل‌های او در کتاب بیت‌های کوتاه و آهنگین او است. او در بیشتر غزل‌هایش حضور دارد، یا از خود می‌گوید یا از ما . او معمولا دنبال چیزی است و چیزی را می‌جوید . بعضی از غزل‌های او عاشقانه عاشقانه هستند و در بسیاری دیگر از غزل‌ها احساس اعتراض و تنهایی زبانه می‌کشد. مثل این غزل:
دلم آهنگ خستگی دارد
احتمال شکستگی دارد
سیم ناکوک این دو تار غریب
رو به سوی شکستگی دارد...
همچنین او در غزل گریه این حس را دوباره و به گونه دیگری می‌سراید:
ظاهرم را مبین که خندانم
در دلم زار زار می‌گریم
روز روشن به خنده مشغولم
لیک شب‌های تار می‌گریم
اشک بیهوده‌ام نمی‌گوید
که برای چه کار می‌گریم...
صور خیال در مجموعه های شاعر، بر اساس عناصری چون، تشبیه، استعاره، نماد، کنایه، مجاز، پارادوکس و حس‌آمیزی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. در حوزه تشبیهات، در آثار سیدحسن حسینی، تشبیه مفصل و بلیغ و تشبیهات حسی به حسی بسامد بیشتری دارند. از نظر موضوع، مشبه اغلب خود شاعر، قهرمان شاعر و عناصر انتزاعی است و به لحاظ مشبه به، غالبا از عناصر طبیعی، اشیا، حیوانات، عناصر دینی و ملی و بندرت عناصر انتزاعی استفاده شده است. از انواع استعاره، نوع مصرحه و استعاره مکنیه هر دو بسامد بالایی دارد و در تشخیص نیز شاعر به مفاهیم متنوعی توجه نشان داده و در سطح گسترده ای از آن استفاده کرده است. عناصر سازنده خیال او به لحاظ مستعارمنه عمده عناصر طبیعی، اشیا و جانداران می باشند و عناصر سازنده خیال به لحاظ مستعارله را تصاویر مربوط به معبود ازلی، شاعر و خصوصیات وی، دین و پیامبر و اهل بیت و تصاویر مرتبط با انقلاب و جنگ و شهیدان تشکیل می دهند. شاعر در همه آثارش از اسناد مجازی بوفور بهره می گیرد.
البته شعرهای سید حسن حسینی به قدری زیبا، متفاوت و زبان حالی دست یافتنی و نزدیک به مخاطب دارند که بسیار بیشتر از این مرور کوتاه می‌توان درباره آنها نوشت و گفت. در مجموع تعبیر‌های سید حسن هم غافلگیر کننده هستند، هم زیبا و این حس هم در غزل‌ها، هم در قطعه‌ها و هم در رباعی‌ها و مفردات خود را نشان می‌دهد. مثلا یکی از رباعی‌های بسیار زیبای این شاعر چنین است:
چو جان در مجلس تن پرده‌ای نیست
بر این راز نمایان پرده‌ای نیست
مواظب باش ای دل تا نیفتی
که در ایوان عالم نرده‌ای نیست!
البته یکی دیگر از ویژگی‌های شعر سید حسن تواتر استفاده از کلمه‌هایی چون مرغ، بال، قفس و صیاد است. این شاعر دو بال دارد که نگرانشان است. نگران بایگانی‌شدنشان و نگران در قفس ماندنشان. او با بال‌هایش احساس می‌کند و شعر می‌گوید. بیت‌های
دلتنگ‌ترین منظره در عالم پرواز
مرغی است که در کنج قفس بال گشوده است
یا
خود فریبی عادت ما گشت ورنه آگهیم
بال کوبیدن به دیوار قفس پرواز نیست
یا
بال ما پرونده پرواز بود
بایگانی در قفس شد عاقبت
نمونه‌هایی اندک از شعرهایی است سید حسن حسینی در وصف بال پر........
صلاح الدین حسین پناهی
کمک نیاز دارید؟ 
چت از طریق واتساپ