اثر آلبر کامو – ترجمه سعید ثابت قدم – نشر گلمهر

 فخرالدین احمدی سوادکوهی

 گاهی نامه و یا خودنوشته ای هر چند کوتاه می تواند به اندازه یک کتاب ارزشمند و مفید باشد. متنی کوتاه از عمق وجود مولف ، از مخیله اش بیرون می چکد که در حقیقت معرف واقعی نویسنده و شخصیت اوست. نویسنده ای که نه تنها برای سرزمین خود و در برابرنسل خود ، که در برابر کلیت جهان هستی و جامعه ی بشری خود را مسئول میداند. گاهی یک هنرمند و نویسنده به جهان می اندیشد و دغدغه انسان دارد ولی قدرت تعمیر و ترمیم کل جهان را به تنهایی ندارد و این دلیلی بر سکوت و انزوای وی نمی شود و بیشتر برای مبارزه با بی عدالتی ها و زشتی ها را غب می شود .

آلبرکامو نیز از این دسته نویسندگانی است که توصیف شده است. با شنیدن نام کامو بی شک افسانه ی سیزیف و تکرار یک زندگی عبث در ذهن تداعی می شود و رمان بیگانه که مورسو بیگانگی خودش را به جامعه و قوانین و سنت های آن اعلام می کند.

اما به راستی ! آلبر کامو را باید فیلسوف دانست یا نویسنده !

کامو فیلسوفی است که در صف نویسندگان بزرگ جهان ایستاده است. اندیشمندی که دلواپس انسان و سلامت پایداری انسانیت بوده است. هر چند زندگی و بودن انسان در هستی را عبث و تکرار دلهره آور می دانست اما باز به زندگی و انسان عشق می ورزید .

اثر فوق شامل دو بخش است . بخش اول چهار نامه فیلسوفانه کامو است که در اواسط جنگ جهانی دوم به دوست آلمانی اش نوشته است . بخش دوم به سخنرانی کامو در سوئد می باشد.

آلبر کامو هنگام جنگ جهانی دوم از فرانسه به دوست آلمانی خودش چهار نامه نوشته بود. این نامه ها بیان گر وجدان بیدار و حس مسئولیت پذیری انسانی اوست. این نامه روحیات و دغدغه اصلی کامو را نشان می دهد. دوست آلمانی ای که به قدرت نازی ها می نازیده و به اروپای آن روز پوزخند می زد که این پوزخند های شکننده و حس نژاد پرستی دوت آلمانی کامو را وا داشت که چهار نامه ی توفنده برای او بنویسد و نشان می دهد که او بر خلاف دوست آلمانی اش ، دل نگران کل اروپاست و تمام انسان را به اندازه ی وطن خود فرانسه دوست دارد. کامو از وضعیت کنونی و جنگ و تهاجم و انسان کشی در سکوتش فریاد می کشد . نامه های کامو نه متن ادبی است و نه واگویه های تنهایی و مالیخولیایی ، بلکه خمیره ی یک تفکر عمیق و احساس ناب است .

در بخش دوم کتاب به سخنرانی آلبر کامو بر می گردد که پس از پایان جنگ جهانی دوم در دانشگاه اوپسا لای سوئد ایراد کرده است . کامو در این سخنرانی ،هنر ، هنرمند و زمان زیست محیطی و شهامت آفرینش را می شکافد و حلباجی می کند . وضعیت وظیفه ی هنر و هنرمند را اعلام می کند . حقیقت، عدالت خواهی، مسئولیت پذیری هنرمن اشاره می دارد که از حقیقت زمان خودش غافل نباشد و یا چشم پوشی نکند در نظر کامو مسئولیت پذیری ، حقیقت طلبی ، شجاعت ، تعهد ، عصیان برای تحول و تکامل ، احترام به انسان و انسانیت باید مهمترین دغدغه ی هنرمند باشد. در پایان اثر اعلام می کند:

(دوره ی هنرمندان بی مسئولیت به پایان رسیده است)