در انجمن‌های ادبیِ شهر من شیراز منتقدی هست که هر وقت کسی داستانی می‌نویسد داستانش را با کافکا مقایسه می‌کند و نهایتاً نتیجه می‌گیرد که چون این داستان هم سطح داستان کافکا نیست پس نویسنده‌اش دیگر نباید داستان بنویسد.

من همیشه وقتی چنین رفتارهایی را خصوصاً با نویسندگان تازه کار می‌بینم با خودم می‌اندیشم که آیا می‌توان بازیکن تیم برق شیراز را با مارادونا مقایسه کرد؟

اول اینکه تمام دنیا بوده است و یک مارادونا. دیگر بازیکنان تیم ملیِ آرژانتین هم در آن زمان هم سطح مارادونا نبوده‌اند پس آیا چون مارادونایی وجود داشته می‌توان گفت که بازیکن برق شیراز دیگر بازی نکند چون هم سطح مارادونا نیست؟!

آیا بازیکن برق شیراز حق ندارد به چنین منتقدِ بی انصافی بگوید که بابا گر تو بهتر می‌زنی بستان بزن؟

تو بیا ببینیم خودت می‌توانی هم سطح مارادونا بازی کنی که به من چنین می گویی؟!

دوم اینکه بازیکنان بزرگ در یک کشور محصول یک ساختار کلی هستند و این در تمام رشته‌های علمی، هنری، فرهنگی، ورزشی و غیره صدق می‌کند. اگر بازیکنی می‌شود پله یا فرانس بیکن باور این محصول یک سری زیر ساخت‌ها و هزاران و بلکه میلیون‌ها فوتبالیست و مربیِ دیگر بوده که در این راه زحمت کشیده‌اند. مارادونا با همان استعداد اگر در ایران به دنیا بیاید ممکن است حداکثر به تیم ملیِ ایران راه یابد اما ماردونا نخواهد شد. دانهٔ گیاه هر چقدر هم با استعداد باشد به خاک و بستر مناسب هم نیاز دارد. اگر آن بسترِ مناسب نباشد دانه هرگز رشد نخواهد کرد.

پس آیا مقایسهٔ یک نویسندهٔ تازه کار با کافکا کار درستیست و نتیجه گیریِ بدتر اینکه این نویسنده دیگر هرگز ننویسد چون داستانش هم سطح فلان بزرگ نیست؟!

تمام دنیا هست و یک کافکا. در خود اروپا هم که از نظر بستر فرهنگی در دنیای امروز برتر از ماست هم، هم سطح کافکا وجود ندارد و در تمام تاریخ یک کافکا یا مثلاً حافظ وجود داشته است و مقایسهٔ هر شعری با شعر حافظ کار درستی نیست و این یک نویسندهٔ خوب محصول کارِ یک بستر فرهنگیِ مناسب و زحمت عدهٔ زیادی در طول تاریخ است.

جالب است بدانید که این شخصی که من او را به عنوان نمونه آوردم که داستانِ همه را با کافکا مقایسه می‌کند خودش یک داستان برای رضای خدا ندارد.

بله.

حتی یک داستان ندارد که حالا به اندازهٔ نصف داستان کافکا باشد بعد به بقیه می‌گوید ننویسید چون داستانتان هم سطح کافکا نیست؟!

پس نویسندگان تازه کاری که می‌نویسید، اگر دفعهٔ دیگر کسی داستان شما را با کارور به طور مثال مقایسه کرد و بعد هم نتیجه گرفت که شما بهتر است ننویسید اول اینکه به آن شخص بگویید که تمام ادبیات آمریکا بوده و یک کارور و خیلی‌های دیگر در همان آمریکا نوشته و می‌نویسند که هم سطح کارور نیستند، و دوم اینکه به آن شخص بگویید که گر تو بهتر می‌زنی... بستان بزن■.

----------------------------------------------------------