نام رمان: جنایات بشر، نویسنده: ربیع انصاری (1283-؟)
سال خلق اثر: 1308
جنایات بشر یا آدم فروشان قرن بیستم، توصیفی است از وضعیت اجتماعی نیمهٔ نخست حکومت رضا شاه که به سبک رمانتیک و رقت‌انگیز و آکنده از قطعات تربیتی پندآموز نوشته شده است. عنوان و شیوهٔ پرورش داستان بیانگر تأثیرپذیری رمان اجتماعی از داستان‌های پلیسی و جنایی است که در آن سال‌ها به وفور ترجمه می‌شد. این رمان وضع زنان، مسئلهٔ فحشا و زندگی در شهرستان را توصیف می‌کند. پایان یاس آمیز دیگر رمان‌های اجتماعی در این رمان نیز دیده می‌شود. نویسندگان رمان‌های اجتماعی اصلاح طلبانی اخلاقی بودند که به دگرگونی‌های بنیادی نمی‌اندیشیدند. و چون می‌دیدند به نظمی که در نظر دارند دست نخواهند یافت، لذا داستان را با نومیدی بخ پایان می‌رساندند. البته سرخوردگی ناشی از شکست انقلاب مشروطه و تأثیر نویسندگان رمانتیک اروپایی را نیز نباید فراموش کرد.
خلاصهٔ داستان:
بدریه با حالی نزار و در حال مرگ به کلبه‌ای پناه می‌برد و در آنجاست که راوی بر حسب اتفاق او را که در حال احتضار است ملاقات می‌کند. بدریه دستنویس دفترچهٔ خاطرات روزانه‌اش را به او می‌سپارد. دفترچه حاوی سرگذشت دو زن از طبقهٔ مرفه جامعه است که ربوده می‌شوند و به خانهٔ فساد در کرمانشاه منتقل می‌گردند. داستان، زندگی فلاکت‌بار آنها را در آن مکان شوم، مرگ رقت‌انگیز دوست بدریه و فرار او را شرح می‌دهد. او شرح حوادث دفترچهٔ خاطرات را از دوران کودکی و جوانی خود آغاز کرده و این دو دوره را به اختصار شرح می‌دهد تا به ماجرای غم‌انگیزی برسد که در مرگ و زندگی او اساسی‌ترین نقش را ایفا می‌کند. داستان با مرگ دختر جوان به پایان می‌رسد اما همانطور که در غالب ماجراهای از این دست شاهدیم، اتفاقی غیر منتظره روی می‌دهد. بدریه نامزد گمشده‌اش را پیدا می‌کند و دو دلداده در آغوش هم می‌میرند. داستان در زمان و مکان واقعی اتفاق می افتد و از زبان اول شخص روایت می‌شود. راوی در طول یک شب خاطرات دختر را می‌خواند و آن را بازگو می‌کند.
نام رمان: دلیران تنگستان، نویسنده: م‍ح‍م‍دح‍سی‍ن رک‍ن‌زاده آدمیت (1276-1354)، سال خلق اثر: 1312
آدمیت این اثر را به منظور توصیف حوادثی نوشت که به هنگام جنگ بین‌المللی اول در جنوب ایران رخ داده بود. نویسنده که اسناد و مدارک خصوصی و خانوادگی را مورد استفاده قرار داده است، به سختی توانسته متون را از حالت مستند و خام درآورده و سیمای ادبی به آن ببخشد. جمالزاده در مقدمهٔ خود بر این کتاب می‌نویسد:
کتاب مزبور روی هم رفته رمان تاریخی است اما قسمت تاریخی آن بر قسمت رمانی می‌چربد.
جمالزاده معتقد است این کتاب دستور شهامت و شجاعت و غیرت ملی است و نشر آن در این دورانِ سستی و رخوت و تقیهٔ عمومی، برای هر خواننده بلاشک حکم نفخهٔ سور را خواهد داشت و به پروراندن حس قدرشناسی از خدمت و تنفر از خیانت نزد ما کمک می‌کند.
خلاصهٔ داستان:
انگلیسی‌ها با استفاده از ضعف حکومت مرکزی، بندر بوشهر را محاصره می‌کنند اما با مقاومت سرسختانهٔ خان‌های محلی رو به رو می‌شوند. در میان اشخاص داستان، رئیس‌علی، خانی است که جنبش و عصیان به راه انداخته و انگلیسی‌ها را به خشم در می‌آورد. با شیوخ دیگر متحد می‌شود و در گیر و دار مبارزه جان می‌بازد اما با تیر ایرانیان و نه انگلیسی‌ها. به همین ترتیب، شیخ حسین و شیخ زائر خضر هم به دست ایرانیان رقیب و خائن کشته می‌شوند.
در واقع خط روایی دوم داستان، کشمکش‌های داخلی کشور و رقابت بین خان‌ها را نشان می‌دهد. حوادث تاریخی در این رمان به صورت خوشه وار و به حالتی تصنعی و ناموزون عرضه شده‌اند. با این وجود، پیوستگی ماجراها با تاریخ و کوشش بارز نویسنده برای توصیف دقیق و تمایز بخشیدن به عناصر، فضای داستان را به سوی دنیای واقعی می‌گشاید. تنشی که با وجود اینهمه از هم گسیختگی به وجود می‌آید و خطی که با وجود همهٔ این چیزهای پراکنده شکل می‌گیرد، نشانگر خصوصیت اصلی رمان نوین است: تصور ادغام کثرت در یک واحد و ادغام آنچه جهانی است در فردیت یک ماجرای انسانی.■
منابع:
پیدایش رمان فارسی- کریستف بالایی
صدسال داستان نویسی- حسن میرعابدینی
سیر تحولات ادبیات داستانی و نمایشی- حسن میرعابدینی
نخستین بانک مقالات ادبی، فرهنگی و هنری چوک
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/11946-01.html
دانلود ماهنامه‌هاي ادبيات داستاني چوك
www.chouk.ir/download-mahnameh.html
دانلود فصلنامه‌های پژوهشی شعر چوک
www.chouk.ir/downlod-faslnameh.html
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک
https://telegram.me/chookasosiation
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک
http://instagram.com/kanonefarhangiechook
دانلود نمایش‌های رادیویی داستان چوک
دانلود فرم ثبت نام آکادمی داستان نویسی چوک
www.chouk.ir/tadris-dastan-nevisi.html
بانک هنرمندان چوک صحفه ای برای معرفی شما هنرمندان
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک
https://telegram.me/chookasosiation
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک
http://instagram.com/kanonefarhangiechook
بخش ارتباط با ما برای ارسال اثر
http://www.chouk.ir/ertebat-ba-ma.html
فعاليت هاي روزانه، هفتگي، ماهيانه، فصلي و ساليانه چوک
کمک نیاز دارید؟ 
چت از طریق واتساپ