پینتر و تئاتر تهدید «سعید بردستانی»

چاپ ایمیل تاریخ انتشار:

پینتر و تئاتر تهدید «سعید بردستانی»

هارولد پینتر Harold Pinter نویسنده،نمایشنامه نویس،بازیگر،کارگردان وفعال‌سیاسی انگلیسیبود. نخستین آثار او را در دسته تئاتر پوچی قلمداد کرده‌اند. او نویسنده آثاری برای رادیو،تلویزیون، تئاتر وسینمااست. پین‌تر در سال 1950 اولین اشعارش را منتشرکرد و به خاطر اجراهای شکسپیر مشهور شد. از سال 1951 تا 1957 با تورهای تئاتر سنتی سفر و نقش‌های تاریخی و عمدتاً شکسپیر را بازی کرد.

هارولد پین‌تر در سال 1957 با نوشتن نمایشنامه اتاق (The Room) که توسط دپارتمان هنرهای نمایشی دانشگاه بریستول چاپ شد، خود را به عنوان نویسنده تثبیت کرد. اولین نمایشنامه‌اش، جشن تولد 1957(Birthday Party)، در 1958 درتئاتر لیریک لندن به روی صحنه رفت. از ابتدای دهه شصت پین‌تر به عنوان نمایشنامه‌نویس مشهور شد.

پین‌تر در سال ۲۰۰۵ میلادی برندهجایزه نوبل ادبیاتشد.

برخی آز آثار هارولد پین‌تر:

اتاق، جشن تولد، سرایدار، بازگشت به وطن، سکوت، چشم انداز، روزگار قدیم، وقت ضیافت

تئاتر پین‌تر از جنس تئاتر تهدید است. تهدید در جایی که اصلاً انتظار آن را نداریم. به نظر می‌رسد که تهدید در مکان‌های شلوغ، ناامن و سرد محتمل‌تر است. همچنین به نظر می‌رسد که در چنین فضاهایی تهدید، ویران کننده‌تر باشد. اما پین‌تر نشان می‌دهد که برخلاف انتظار احتمال تهدید در مکان‌های آرام، امن و گرم به مراتب بیشتر است و این تهدید می‌تواند آسیب رسان‌تر باشد. این دقیقاً تهدیدی است که انسان معاصر همواره با آن رو به رو است؛ احساس ترس از برداشتن گوشی تلفنی که زنگ می‌زند. احساس ترس از دلشوره‌ای که به ناگهان به ما دست می‌دهد. احساس ترس از اتفاقی که هرلحظه ممکن است واقع شود. احساس ترس از بیرون رفتن از خانه، و یا حتا اتاق.

"اتاق" نام اولین نمایشنامه پین‌تر است. نمایشنامه که با آن طرح و تجهیزات تمام نمایشنامه‌های بعدی‌اش را تدارک دید. به دیگر معنا: نمایشنامه‌های بعدی او حاوی تمام عناصر، اجزا و طرح و نقشه‌ای است که در ابتدا در نمایشنامه "اتاق" آمد.

انسان معاصر انسانی است که همواره با یک اتاق سروکار دارد و اغلب اوقات شبانه روز خود را در این اتاق صرف می‌کند و اغلب در این اتاق تنهاست. پین‌تر به فراست نقش هسته‌ای این عنصر اتاق- را در زندگی معاصر دریافت. شرح صحنه اکثر نمایشنامه‌های او با همین عنصر مرموز شروع می‌شود. در ابتدای شرح صحنه "اتاق" آمده است: «اتاقی در یک خانه وسیع.». در ابتدای شرح صحنه "مستخدم ماشینی": «اتاقی زیرزمینی.». در شرح صحنه "سرایدار": «یک اتاق.». در شرح صحنه "آسایشگاه": «اتاق کار روت، صبح.».

گفتیم که انسان امروز اغلب در این اتاق تنهاست. "تنهایی" یکی از اجزای اتاق است. اتاق آن چیزی است که محدوده می‌سازد، ما را محصور می‌کند و ارتباط ما را با دنیای خارج قطع می‌کند. در نمایشنامه "اتاق" رُز آن آدم تنهاست و در "سرایدار" دیویس فرد تنها و بی پناه نمایش است. در "مستخدم ماشینی" با این که بن و گاس با هم در یک اتاق زندگی می‌کنند اما هر دو آدم‌های تنهایی هستند. آدم‌های پین‌تر آدم‌هایی هستند که هرکدام تنهایی نهانی انسان را با خود دارند و گفت گوهای شان با این که ساده و سخت پیش پاافتاده است اما حاوی معانی ژرفی است.

پین‌تر می‌گوید: «دوتا آدم، در یک اتاق. چه بسیار به این اندیشیده‌ام. تصور دو تا آدم در یک اتاق اغلب اوقات ذهن مرا به خود مشغول داشته است. در صحنه، پرده بالا می‌رود، اتاقی ست و دو آدم در آن، و این برای من به صورت سوالی قابل تعمق در می‌آید. آیا چه خواهد گذشت بر این دو نفر، در این اتاق؟ آیا در باز خواهد شد و کسی به درون خواهد آمد؟»

یک صحنه (اغلب اتاق)، دو آدم، و یک در عناصر غالب نمایش‌های پین‌تر هستند. "در" از دیگر اجزای اتاق است که می‌تواند نشانه‌ای از انتظار همراه با هراس باشد. "در" مدخل تهدید است؛ مدخل ورود نیروی مهاجم. آدم‌های پین‌تر در اتاق می‌نشیند و به در چشم می‌دوزند و منتظر تهدید می‌مانند. اما چه تهدیدی و هراس از چه چیزی؟ پین‌تر می‌گوید: «به طور قطع از چیزی که در بیرون از اتاق است. خارج از آن، دنیایی است در گردش و هراس انگیز. اطمینان دارم که من و شما نیز کم و بیش از آن در هراسیم.»

در تمام نمایشنامه‌های پین‌تر زیر لایه حوادث بی اهمیت و معمولی، معناهای عمیق و اغلب غیرمعمولی پنهان است. بیان او طنزآمیز است اما در عین حال در بطن خود تراژدی عظیمی را حمل می‌کند.

تمام این ساز و کارها دست به دست هم می‌دهد تا آن تهدید مورد نظر پین‌تر ساخته و پرداخته شود. علت اصلی تأثیرگذاری آثار پین‌تر نیز به دلیل نمایش همین اتمسفر تهدید است. در واقع موفقیت بزرگ پین‌تر، دراماتیزه کردن تهدید است.

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

جلسات ادبی تفریحی

jalasat adabi tafrihi

اطلاعات بیشتر

مراسم روز جهانی داستان با حضور استاد شفیعی کدکنی، استاد باطنی و استاد جمال میرصادقی
جلسات ادبی تفریحی کانون فرهنگی چوک
روز جهانی داستان و تقدیر از قبادآذرآیین سال 1394
روز جهانی داستان و تقدیر از فریبا وفی سال 1395
یازدهمین جشن سال چوک و تقدیر از علی دهباشی شهریور 1395

جلسات کارگاهی آزاد

jalasat kargahi azad

اطلاعات بیشتر

تماس با ما    09352156692