یکی از جنبش‌های هنری در دوره‌های جنگ جهانی اول ودوم سبک هنری سورئالیسم است. این سبک هنری با مشخصات وویژگی های متفاوت به عنوان سبک خاص درنظر گرفته می‌شود. که پیروان آن به تولید آثاری ضد هنری می‌پرداختند. ویژگی هاو واقعیت‌های به خصوصی سبک سورئالیست را متمایزو برجسته می‌کند. که برای آشنایی با آن باید به این نکات وجزییات آشنا بود.

سبک سورئالیسم چیست؟

سورئالیسم (surrealism)

به عنوان یک جنبش هنری شناخته می‌شود در معنای لغوی سورئالیسم به معنای فرا واقع گرایی است.

در این سبک هنری، سوژه هاو موضوعات فرا واقعی به وجود ددارند. سورئالیست‌ها از طریق هنرخود میخواستندناخوداگاه را به عنوان وسیله ایی برای باز کردن قدرت تخیل و هدایت آن بکار بگیرند. سورئالیسم درواقع بعنوان یک جنبش فلسفی آغاز شد. این سبک می‌گفت: راه برای یافت حقیقت جهان از طریق ضمیرناخوادگاه و رویاهاست نه از طریق تفکر متطقی.

تاریخچه ظهور جنبش سورئالیست

کلمه سورئال که بیانگر فراتراز واقعی است توسط شاعر آوانگارد فرانسوی (گیوم آپولنیز)

در پیشگفتار نمایشنامه ایی که در سال ۱۹۱۷ اجرا شد ابداع شد. امااین آندره برتون، رهبر گروه جدیدی از شاعران و هنرمندان در پاریس بود که در مانیفست سورئالیستی خود (۱۹۲۴)

سورئالیسم را اینگونه تعریف کرد: در جنبش سورئالیسم هنرمند به هرطریقی چه شفاهی، چه نوشتاری یاسایر شیوه‌های هنری عملکرد واقعی اندیشه رابیان می‌کند. دراین سبک رویاها و ضمیرناخودآگاه در غیاب تمام اعمال کنترل می‌شوند. عقل خارج از همه زیبایی شناختی هو ومسائل اخلاقی روی آثتر تسلط می‌یابد. درکل می‌توان تازیخ ظهور وبه اوج رسیدن این سبک هنری رااز دهه ۱۹۲۰ تا ۱۹۳۰ دنبال کرد.

برتون باتکیه برنظریه های زیگموند فروید، ناخوادگاه را سرچشمه تخیل در نظر گرفت. بسیاری از هنرمندان سورئالیستی از طراحی یانوشتن برای بازکردگ قفل ایده‌ها وتصاویر ذهن ناخودآگاهشان استفاده می‌کنند.

نمایش دنیای رؤیایی هنرمند یاترسیم تنش‌های روانی پنهان آنها از دیگر موضاعات سورئالیستی است.

هنرمندان سورئالیست از (عرفان. فرهنگ. هنرهای باستانی. دانش بومی) برای الهام گرفتن در آثار خود استفاده می‌کنند.

هدف سورئالیست

اهداف اصلی کارهای هنری سبک سورئال ایجاد یک انقلاب در تجربه بشراست.

هدف سورئال ها این است که بینش عقلانی نسبت به زندگی با دیدگاه‌های قدرت ناخودآگاه ذهن ورویاها متعادل کند.

هسته اصلی کار سورئالیست هاتمایل به چالش کشیدن ارزش‌ها وهنجارهای تحمیلی و جست وجوی آزادی است.

درواقع هدف سورئالیست‌ها از ترویج این سبک هنری نمایش واکنش جامعه هنر دربرابر آن چیزی بود که اعضای جنبش آن را ویرانی ناشی ازعقل گرایی می‌دانستند. آرمان اصلی جنبش سورئالیستی به سمت رهایی ذهن و همچنین آزادی بیان به معنای آزادی سیاسی نیزبوده است.

چند اثر از نویسندگان مکتب ادبی سورئالیسم

نادیا (آندره برتون)

کافکا در کرانه (هاروکی موراکامی)

قصر (فرانتس کافکا)

ناهار لخت (ویلیام اس.باروز)

بوف کور نوشتۀ صادق هدایت. ■