از اینجا که نگاه کنی، ته جاده را که بگیری، ده زیر نور آفتاب برق می‌زند. انگار همه‌ی آدم‌ها، خانه‌ها، درخت‌ها حتی پسر کل‌حسین هم توی گرما آب می‌شوند و بخارشان توی هوا بالا می‌رود. محو می‌شوند و دیگر نیستند. گمانم خیالاتی شده‌ام. توی این هوای گرم هیچ هم بعید نیست. چشم‌هام را روی هم می‌فشارم. اینطور موقع‌ها آدم دلش هندوانه یخی می‌خواهد.

رو به جاده که نگاه کنی یک سرش می‌رسد به شهر و سر دیگرش به دار آبی. کمی آنطرف‌تر هم توی همان جاده‌ای که می‌رسد به شهر، شهری‌ها آمده‌اند و دارند مسجد می‌سازند برای اهالی ده. هنوز نیمه‌کاره است ولی امام‌زاده کنارش سال‌هاست که بوده.

زن‌های ده نذر کرده‌هاشان را آورده‌اند پیش مادرم. مادرم هم می‌بردشان برای دار آبی. من که نرفته‌ام اما مادرم بارها رفته. می‌گوید: «از دور که نگاه می‌کنی درخت بزرگ و بی‌برگی را می‌بینی که رنگش آبی است. آبی‌ای که می‌درخشد. بعضی شاخه‌هاش آبی پررنگ‌تر، بعضی کم‌رنگ‌تر. از یک نگاه سبز می‌زند. اصلن هفت رنگ به چشم آدم می‌آید. نزدیک که می‌شوی آبی‌های روی درخت تکان می‌خورند. هم پررنگ‌هاش و هم کم‌رنگ‌هاش. سرهایشان را که بالا می‌آورند، نگاهشان که می‌کنی باورت نمی‌شود همه‌ی آن آبی‌های براق مار بوده‌اند. نزدیک‌تر که می‌شوی صدایشان هم بلند می‌شود. انگار که همه‌شان یک صدا می‌گویند هیس، هیس و تو نباید یک کلام هم حرف بزنی. اولین‌بار ننه‌خاتون پیدایشان کرده بود. ننه‌خاتون زن کل‌حسین را می‌گویم. می‌گفته مارهاش آنقدر زیبا بوده‌اند که هرچه نگاهشان می‌کردی سیر نمی‌شدی. آن‌هایی که رگه‌های طلایی داشته‌اند از بقیه زیباتر هم بوده‌اند. می‌گفته که این درخت، مقدس است. تکه‌ای از بهشت خداست که روی زمین جامانده. وگرنه مار که آبی نمی‌شود، آن هم اینکه بزرگ و کوچک‌شان یک‌جا جمع شوند روی یک درخت. عجیب‌تر اینکه کاری به کارت هم نداشته باشند. البته نه اینکه با همه‌کس این طور باشند. می‌گفتند چندبار هم مردهای ده خواستند که بروند آنجا اما هربار چیزی می‌شده که نمی‌توانستند جلو بروند. انگار طلسم شده باشند. از آن به بعد هم دیگر کسی حتی نخواسته که برود آنجا.

از آن روز تا حالا مردم این درخت را مقدس می‌دانند. نذرهاشان را، دعاهاشان را می‌سپارند به مادرم که ببردشان برای دار آبی. من که نرفته‌ام اما مادرم بارها رفته. هیچ هم نمی‌ترسد که یکی‌شان از آن بالای درخت بپرد رویش. حیوان است دیگر چه می‌فهمد که مثلا مادرم بچه سید است. هرچند که مادرم می‌گفت کاری به کار ما ندارند. حتی می‌گفت یک روز هم که مثل همیشه رفته بوده آنجا برای بردن نذر زن‌های ده، از دور که می‌آمده یکی‌شان را دیده بود که کله‌اش را بالا آورده و انگار که منتظر مادرم باشد هی سرش را می‌چرخانده. مادرم خم شده و دستش را کشیده سمتش. مار هم چنبره زده بوده دور دست مادرم. مادرم می‌گفت تا نزدیک درخت هم دور دستش بوده به آنجا که رسیده روی تنش سر خورده و پایین آمده.

می‌گفت: «بعد از من، مردم ده نذرشان را می‌سپارند به تو.» من اما هیچ خوشم نمی‌آید از آن درخت، از آن جاده. دلم می‌خواهد جاده‌ای که می‌خورد به شهر را تا آخرش بروم. هیچ هم خوشم از آن جاده که می‌رسد به دار آبی نمی‌آید. دست خودم نیست که. به مادرم که می‌گفتم این کار را دوست ندارم، می‌گفتم از دار آبی خوشم نمی‌آید، عصبانی می‌شد و وسط حرف‌هام دستش را می‌گذاشت روی دهانم که هیچ نگویم.

امروز ننه‌خاتون آمده بود خانه‌مان. پسرش رفته بود شهر. می‌گفت رفته پی کار. ظهری که مادرم می‌خواست برود پیش دار آبی، هی اصرار می‌کرد که من هم همراهش بروم. همیشه همین‌طور است. مجبورم می‌کند که باهاش بروم. توی راه که می‌رویم پسر کل‌حسین را می بینیم. مادرش که گفت رفته شهر. پس اینجا چه می‌کند؟ قلبم تند می‌زند. آنقدر تند که می‌شود ضربه‌هاش را شمرد. تنم می‌لرزد با هر ضربه‌اش. سرم را پایین می‌اندازم و نگاهش نمی‌کنم. تا سرم را بالا می‌آورم رفته است. حتی سلام هم نکرد. انگار اصلن ندیدمان. تا می‌رسیم، توی راه هی توی فکرم است. حتی سلام هم نکرد. چرا اینقدر باعجله راه می‌رفت. شاید هول شده و نتوانسته سلام کند. وقتی می‌رسیم سر دوراهی مادرم باز اصرارهایش شروع می‌شود. که چی؟ که من هم باید همراهش بروم. می‌گوید:

_ اگه نیای مردم فکر می‌کنن زبونم لال اعتقادت سست شده. ناسلامتی تو دختر بزرگمی. جانشینمی. باید دلت صاف باشه. با دل چرکین نمی‌شه حاجت مردم رو از دار بخوای.

حرصم می‌گیرد وقتی اینطور اصرار می‌کند. پارچه‌های زن کل‌حسین را بهش می‌دهم. و می‌گویم:

_ من نمی‌یام، خودت برو.

می‌نشینم سر دوراهی، کنار همان درخت چنار تا برگردد. رو به جاده‌ای که می‌رسد به شهر تکیه‌ام بر درخت است. چه می‌شد اگر می‌توانستم تا ته این جاده را بروم. دیگر دلم نمی‌خواهد بمانم اینجا. حالم از هرچه مار است به‌هم می‌خورد. مار آبی که دیگر هیچ. کاش من هم با پسر کل‌حسین می‌رفتم شهر. توی راه هم سری می‌زدیم به امام‌زاده. خیلی وقت است که دیگر کسی به امام‌زاده سر نمی‌زند. بچه که بودم یک‌بار با عمه پری رفته بودم امام‌زاده. عمه پری این روزهای آخر عمرش دائم توی امام‌زاده بود. مادرم بهش گفته بوده: «اعتقادت سست شده. نه که زبانم لال بگم بد است که می‌روی امام‌زاده، نه. فقط می‌گم اعتقادت به دار آبی سست شده. دار مراد می‌ده. مگه نمی‌بینی این‌همه آدم حاجت روا شده‌اند.» اصلن عمه پری خودش به مادرم گفته بوده که از مار بدش می‌آید. یک‌بار که به اصرار مادرم رفته بود همراهش. انگار که مادرم رفته بوده کمی آن‌طرف‌تر پی کاری. وقتی که برگشته دیده که عمه خاتون نگاهش به دار آبی قفل شده. از آن‌روز تا وقتی که مرده نتوانسته حتی یک کلام هم سخن بگوید. دلم می‌خواست توی راه که می‌رویم شهر، بروم امام‌زاده و النگویی که نذر کرده بودم را بیندازم توی صحن.

مادرم دارد می‌آید. توی را که برمی‌گردیم سر اینکه نرفتم همراهش اخم‌هاش توی هم‌اند. وقتی از دار آبی با او حرف می‌زنم اخم‌هاش باز می‌شوند. نزدیک خانه که می‌رسیم ازش می‌پرسم:                                                                                                                                                                                                                                                                                          

_ اصلن این‌همه نذر کرده که می‌بری برای دار آبی به چه دردش می‌خوره؟ مار چه می‌فهمه قواره پارچه ابریشمی چیه. یا چه می‌دونم طلای چند عیار بهتره.

_ هیس دختر. می‌خوای همه بفهمن دختری که من تربیتش کردم داره چی می‌گه؟

توی خانه که می‌رویم اصرار که می‌کنم، می‌گوید:

_ چه می‌دونم؟ هربار که نذر کرده‌ها رو می‌برم فردای اون روز دیگه نیستشون. حالا هی بگو مار چه می‌فهمه. اگه نمی‌فهمید که برشون نمی‌داشت.

یعنی چه؟ مار که نمی‌فهمد که بخواهد برشان دارد. تازه اگر هم بفهمد به چه دردش می‌خورد؟ پس کی برشان می‌دارد؟ به جز مادرم و آن مار های لعنتی که دیگر کسی آن جا نمی‌رود. هیچ سر درنمی‌آورم.

صبح که از خواب بیدار می‌شوم مادرم توی رختخوابش نیست. گمانم کله سحر بیرون رفته. دیروز می‌گفت که می‌خواهد برود پیش ننه خاتون. مردم ده همه باورش دارند. اعتقادشان به خاتون بیش‌تر از دار آبی نباشد، کم‌تر هم نیست. مادرم می‌گفت وقتی من یک یا دوساله بوده‌ام، آبله‌ای پخش شده بود توی ده. آبله‌ای که آن زمان درمان نداشته. من هم همان موقع آبله را گرفته بوده‌ام. می‌گفت مریضی‌ام آنقدر سخت بوده که حتی مادرم هم امید نداشته که زنده بمانم. مادرم گفته بود که وقتی دستشان به هیچ‌جا نرسیده، برده بودنم پیش ننه خاتون. ننه خاتون هم گفته بود درختی را می‌شناسد که مراد می‌دهد. گفته بود من را ببرند یک شب و روز زیر درخت بخوابانند. مادرم اولش هول برش داشته بوده آن‌همه مار را روی درخت دیده. اما بعد که فهمیده بود کاری به کار ما ندارند، من را برده بود زیر درخت خوابانده بود. مادرم قسم می‌خورد که دو شبانه‌روز بعدش خوب شده بوده‌ام. مادرم می‌گفت می‌خواهد برود پیش ننه خاتون بگوید که دخترش اعتقادش سست شده بلکه کاری از دستش بربیاید. مادرم که برمی‌گردد توی دستش کاغذی است که با پارچه سبزی پیچانده شده. با سنجاق می‌زندش زیر لباسم. ظهر که می‌شود باز هم مجبوریم برویم پیش دار آبی. مادرم برای من نذر کرده دارد. نذر کرده‌ها را توی یک قواره پارچه سبز ابریشمی پوشانده. وقتی می‌رسیم آنجا. من سر همان دوراهی می‌نشینم. تکیه بر درخت چنار. چقدر هوا گرم است. اینطور موقع‌ها آدم دلش هندوانه یخی می‌خواهد. رو به جاده، از دور کسی نزدیک می‌شود. گمانم باز خیالاتی شده‌ام. خوب که نگاه می‌کنم انگار نه واقعن کسی می‌آید. نزدیک‌تر که می‌شود، پسر کل‌حسین است. خودم را قایم می‌کنم پشت درخت. اینجا چه می‌کند؟ حتمن می‌رود شهر. اما نه پیاده که نمی‌روند شهر. دارد سمت جاده‌ی دار آبی می‌آید. برای چه می‌رود آنجا؟ نمی‌ترسد بلایی سرش بیاید. او که می‌داند این جاده می‌رسد به کجا. پس چرا می‌رود. یک لحظه توی فکر می‌روم. به خودم که می‌آیم دیگر نمی‌بینمش. انگار غیبش زد.

مادرم که می‌آید راضی‌اش می‌کنم که خودش تنها برگردد خانه. هرچه که می‌پرسد چرا؟ چیزی بهش نمی‌گویم. می‌نشینم، تکیه بر همان درخت. زمین چقدر داغ شده. آنقدر منتظر می‌مانم تا برگردد. وقتی برگشت ازش می‌پرسم که اینجا چه می‌کرده؟ لابد دلیلی دارد دیگر. بی‌خودی که آن‌جا نرفته. شاید هم بهش گفتم که دلم می‌خواهد با هم برویم شهر و توی راه یک سر برویم تا امام‌زاده. ازش هم گلایه می‌کنم که چرا آن‌روز که توی کوچه دیدمان حتی سلام هم نکرد. دیروز مادرش سر حرف را با مادرم باز کرده بود. گفته بود دخترتان نامزدی، چیزی ندارد؟ مادرم هم گفته بود که نه. لابد خودش مادرش را فرستاده دیگر. سر خود که مادرش نمی‌آید پی من.

رو به جاده که نگاه می‌کنم از دور دارد می‌آید. نزدیک‌تر که می‌شود چیزهای توی دستش رنگ می‌گیرند. گمانم باز آفتاب توی سرم خوره. خودم را پشت درخت چنار قایم می‌کنم. چشم‌هام دودو می‌بینند. خوب که نگاه می‌کنم، سبزی پارچه‌های مادرم از دور برق می‌زند. توی دستش همه چیزهایی‌ست که زن‌ها آورده بودند خانه‌مان نذری. هیچ هم حواسش به من نیست. حالم دارد بد می‌شود. چشم‌هام سیاهی می‌روند. تا غروب آن‌جا می‌مانم. به خودم فکر می‌کنم. به جاده‌ای که می‌رسد به شهر و نه به ننه خاتون و پسرش. دیگر هیچ‌چیز نمی‌خواهم. من فقط دلم هندوانه یخی می‌خواهد که کنار حوض بنشینیم و مادرم قاچشان کند. با هم حرف بزنیم از دار آبی، از امامزاده و از مسجد نیمه‌کاره. شاید هم مادرم را راضی کردم تا ته جاده شهر را با هم رفتیم.