بر مدار عاطفه
"و من یک زنم
باتمام برجستگی هام
که در پاکت خالی سیگار تو
ثبت خواهم شد" (ص،94)
"آنقدر درخودم
فرو رفتهام
که سیگارهایم
نفس
نفس
میزنند"(ص،78)
"امروز
پلهها
پنجاه سال
ازمادرم
جوانتربودند"(ص،53)
شعرها نه پیچیدهاند و نه دارای راهروها و کانالهای انحرافی، افق تصویری شعرها دم دست نیست اما دردسترس است. شعرها درگیر حساند حسی که خیلی محترمانه اروتیک است. هوچی گری ندارد وجسورانه مویه نویس است. کلمات در شعر آیدا بالغاند اما شاعر در استفاده از امکانات شعری گشاده دستی به خرج نداده است. حس و لحن درشعر خوب به کار گرفته شده و مضمون سیالیت دارد بین کام و ناکامی و یأسی ساده که رنگ و بوی فلسفی هم دارد با مفاهیم دست به گردن است.
افق شهودی شعرها از افق ادراکی آنها پررنگتر است گاه شعرها دارای پیش متنی درشت وپرنگ هستند که از شعر برجستهتر اند مثل:
"مرگ
روی انگشت کنارهام میچرخد
وتو
تازه از خاکستر سیگارت متولد میشوی"(ص،94) که پیش متن آن حکایت ققنوس ومرگ و زاده شدن است.
"خوش به حال آهوها!
به شکل دستهای تو آب میخورند
چقدر مادرانه به استقبال گلها میروی
وانگشت هایت را
توی انگشتهای خاک
قفل میکنی
من اما با دهانی پر از باروت
در آستانه لبهای تو
خوش به حال آهوها"(ص،77)
شاعر بدون توجه به ضرورت هم نشینی اقدام به تقطیع و برشی غیرقابل پذیرش درسطرهای شعری کرده است چرا که این برشهای غیرمعمول نه معنازایی در حوزه کلام میکنند و نه اهل تشخصاند و نه کلام را مؤکدتر وبرجسته تر نشان میدهند.
در شعرها لحن غناییست و گسترهٔ حکومتی این لحن و حس پا به زا و کارامدی که در روح شعر حکومت میکند چشمگیر است و چهارستون شعر روی اندام واره ای از لحن و حس و تعلیق و گشایش تعلیق بنا نهاده شده است و شعر کلامی یله شده در کاسهای پر از احساس است و در این جمع سهم خیال و اندیشه کم رنگتر است. شعرها تک تأویلی هستند دالها شناور وپا به زا نیستند و عدم آمیزش خیال و حس فضای تأویل پذیری متن را تنگ و محدود کردهاند و باید پذیرفت هرچه این فضا تنگتر و محدودتر باشد مسلماً شعر نه فرصت نمادین بودن را مییابد و نه میتواند در تمثیلی بودن عرض اندام کند و اگر شاعر این عرصه را وسیعتر میگرفت بیشتر میتوانست خودش را به شعرش پیوند بزند و چه بینیاش را در ظرف کلام بریزد.
به هر حال شاعر در لحظه زیست دارد وشعر او فرزند لحظههای حال شاعر است.
اشکلوفسکی معتقد است که "هنرراهی ست برای زیستن آنچه درحال شدن است و در هنر آنچه شده است اهمیتی ندارد"(نقد ادبی قرن بیستم، صفحه 30)"
آنجا که روزمرگی به ادبیات پا میگذارد خود همان ادبیات میشود و باید چون رویداد ادبی ارزیابی شود"(همان، ص 30)
این یعنی به روز کردن مصالح گفتمانی در شعر. آیدا اهل مرز کشیدن میان کلمات نیست اینکه بعضی کلمات سیاهاند وبعضی سپید، بعضی لایق و بعضی نالایق، بعضی مکروه و بعضی حلال،
او قائل به این مرز بندی نیست و حق هم چنین است هر کلمهای اذن ورود به شعر او را دارد و مهم این است که کلمات او جا بلدند وسرجای خود مینشینند و بگذریم از یکی دو کلمه که در مجموعه انگشت به چشم مخاطب میکنند مثل"سیندرلا"و جنتلمن"و "پف"که از کانال ذائقه من رد نشدهاند
"من تمام آرزوهایم را
وقلب تورا
باموهایم جمع میکردم
وپشت ساعت میگذاشتم
که منتظر ماندن رایادبگیرند
تو یک روز میآیی
یک روز که ماه
قرصش را تمام میکند
و حال زنجره خوب میشود"(ص،20)
شاخصهای که ذهن گیر است وآدم راوادار میکند که درنگ کند وبه کشف مناسبات شعری ودنیای درون شعر بیندیشد علاوه بر عاطفه و احساس غلیظ تزریق شده به روایتهای شعری بیگانه بودن بیان و نگاه شاعر با عادتهای زبانی و کلامی و معمول گریزی اوست که در روزمرگیها به مصرف میرسند.
شعر دارای وحدت ارگانیک است ودر مفاهیم روی یک پاشنه میچرخد
"امشب
صدای النگوهایم
تو را یاد برهای بیندازد
که گرگها
آدمش کردهاند"(ص،98)
آیدا در نویسش نحو گراست و در چینش نحوی کلمات دست نمیبرد و کلام او در یوغ استبداد نحویست و دارای کشف و شهود و شعور شاعرانه است. دیدی تلخ و گاه گزنده دارد و حاوی پراکنش خاصی در نگرش و نگارش است. بافت کلامی او به واسطه سمپاتیک بودن باردار مفاهیم مقابل است و در همین رویاروییست که کارکرد معنایی کلام بازتولید ذهنی و زاده میشوند. تشخص در شعر ایدا جای پای محکمی دارد، آشنایی زدایی و غریبه گردانی کلامی و مفهومی از خصوصیت بارز شعر اوست و گاه که توانسته از معمول نویسی به معمول گریزی برسد در شعرش نگرش اجتماعی را با کلام و حس اش دست به گردن کرده است.■
نخستین بانک مقالات ادبی، فرهنگی و هنری چوک www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/11946-01.html
دانلود ماهنامههاي ادبيات داستاني چوك www.chouk.ir/download-mahnameh.html
دانلود فصلنامههای پژوهشی شعر چوک www.chouk.ir/downlod-faslnameh.html
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک https://telegram.me/chookasosiation
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک http://instagram.com/kanonefarhangiechook
دانلود نمایشهای رادیویی داستان چوک www.chouk.ir/ava-va-nama.html
دانلود فرم ثبت نام آکادمی داستان نویسی چوک www.chouk.ir/tadris-dastan-nevisi.html
بانک هنرمندان چوک صحفه ای برای معرفی شما هنرمندان www.chouk.ir/honarmandan.html
شبکه تلگرام کانون فرهنگی چوک https://telegram.me/chookasosiation
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک http://instagram.com/kanonefarhangiechook
بخش ارتباط با ما برای ارسال اثر http://www.chouk.ir/ertebat-ba-ma.html
فعاليت هاي روزانه، هفتگي، ماهيانه، فصلي و ساليانه چوک www.chouk.ir/7-jadidtarin-akhbar/398-vakonesh.html