مصاحبه «اسماعیل مسیح گل ( آرام )» با «شبنم حسامی»

چاپ تاریخ انتشار:    ارسال شده در مطالب عمومی

esmaeil masih gol

علاقه شما به شعر وادبیات چگونه شکل گرفت؟

 از خردسالی به شعر وادبیات علاقه‌مند بودم خصوصا از شعرهای مهدی سهیلی وپروین اعتصامی محفوظاتی در ذهن داشتم ودر محافل دکلمه می‌کردم.در دوران دبستان دوست داشتم کتاب داستانی بنویسم و چاپ کنم ،چند داستان کوتاه هم نوشتم.این روند ادامه داشت و جسته وگریخته دلنوشته‌هایی می‌نوشتم،تا چند سال اخیر که با رفتن به حوزه‌ی هنری فارس وآشنایی با استاد عبدالحمید رحمانیان و همسرشان دکتر فاطمه قائدی چشمه‌ی شعر در من با تحولی بزرگ و مطابق با اصول شعر کلاسیک جوشان شد و در نهایت امسال با همکاری انتشارات فصل پنجم موفق به چاپ گزیده‌ای از غزل‌‌هایم به نام جفت شش شدم

   ‪‎‪ بیشترین تاثیر را کدام شاعر یا شاعران برشما گذاشتند؟

  اگر بخواهم به نام سه نفر از غزلبانوهای پرافتخار میهنم اکتفا کنم به گفتنِ نام دکتر فاطمه قائدی کبری موسوی قهفرخی و حسنامحمدزاده بسنده خواهم کرد.دلیلِ گزینش این شاعران از نظرِ من تسلط به زبان شعر وخلاقیت در تصاویر شاعرانه وداشتنِ شاه بیت‌های مستمر در اشعارشان بوده است

وضعیت شعر امروز به خصوص غزل را چگونه می بینید؟

: تحلیل وضعیت غزل از نظر من دوسویه هست.از طرفی غزل‌پردازانی هستند که فقط اسیر قافیه‌اند و متون موزون را با عنوان غزل به خورد مخاطب می‌دهند و با این کار متاسفانه بازارِ مخاطب‌های این شعر کلاسیک وارزشمند را کساد می‌کنند ،چراکه با چینشِ واژگان صرفا در کنارِ  تکرار ردیف وقافیه بدون پردازش وکشف شاعرانه،میدان را برای منتقدین و مخالفین غزل باز می‌کنند تا آن‌ها به راحتی بتوانند در جبهه‌ی مخالف در مقابل شعر کلاسیک قرار بگیرند.از سوی دیگر غزل‌پردازان مقتدری هم هستند که در هر بیت با کشفی بدیع ،تصویری پایدار را در اذهان حکاکی می‌کنند  که روح غزل را تا همیشه زنده نگه خواهد داشت

آسیب های اصلی در شعر امروز از نگاه شما چیست؟

از بزرگترین آسیب ها در قشر شاعر،خودبزرگ بینی و توهم رسیدن به کمال در عرصه‌ی ادبیات هست که موجبِ درجاماندگی وحتی عقب‌گرد خواهد شد.از دیگر مشکلات شعر امروز تکرار و تکرار وتکرار است.خصوصا در شعر کلاسیک استفاده از قوافی و ردیف‌های تکراری خسته‌کننده خواهد بود.از معضلات دیگر شعر امروز متاسفانه سرقت ادبی و چینشِ مشابه کلمات دیگران است که به مستمر در این حیطه به چشم می‌خورد

  یک شاعر تا چه اندازه تحت تاثیر شرایط سیاسی. اجتماعی... جامعه اش است وآیا لازم است با توجه به شرایط جامعه شعر بسراید؟

: بی شائبه شاعر در بطن اجتماع قرار دارد و باتوجه به وقایع پیرامونش و مصائب ومعضلات معیشتی .ترغیب وتنبه شدن ها،مورد قدردانی ویا اجحاف قرارگرفتن و... دچارِ غلیانِ احساسات خواهد شد و درگیری عواطفش در هر حیطه‌ای در اشعار ونوشته‌هایش هم به صورت خودآگاه و هم ناخودآگاه نمودار خواهد شد

   به نظر شما شعر وکلا عرصه‌ی ادبیات تا چه اندازه می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

به نظر من شعر هم مثل تمامِ هنرهای دیگر در عین حال که روح‌نواز هست می تواند پیامِ مستتر در خود را به مخاطب القا کند .بنابراین باید از پس مسئولیتی که بر دوش دارد به خوبی بر بیاد.در یک جمله باید شعر هدفمند باشد و فقط از سرِ تفنن نوشته نشده باشد و انسجامی در ابیاتِ خود دارد یک موضوع واحد را دنبال کند

 می گویند حسین منزوی کاری که در غزل امروز نمود کمتر از کار نیما در شعر نبوده

 به عنوان یک غزل سرا آیا موافق هستید وچرا؟

  یقینا این شاعر بزرگ از پس شاعربودنش به خوبی برآمده وبا خلاق اشعار نغزش ماندگار شده است .چراکه او به زبان دست یافته. به اصول دستور زبان فارسی مسلط بوده و بر تفاوت شعر  و دلنوشته‌ واقف بوده است .شعر حسین منزوی سیال است و تحسین برانگیز

 چقدر ضروری است یک شاعر از شعر کهن خود در دنیای معاصر اطلاع داشته باشد وآیا نیاز است؟

: پیش نیازِ یادگیری در هر دانشی اجحاف به تاریخ وپیشینه‌ی آن هست بنابراین خوانش و تحلیل اشعارِ بزرگان وقدما قطعا ضروری‌ست.مسئله‌ی قابل توجه رشدِ زبانِ شعر در اعصارِ مختلف است. با آگاهی از زبان کهن شاعرِ معاصر می‌تواند به زبان نو و امروزی دست یابد

  شما چقدر از تجربیات شخصی تان در شعر استفاده نموده اید یعنی تا چه اندازه به بومی گرایی در شعر اعتقاد دارید؟

  اولین شعر کتاب جفت غزل حماسی در توصیف خلیج فارس است. این شعر به واسطه‌ی ارادت قلبی من به خلیجِ فارس و تحت تاثیر خاطرات شیرینی که از این آبیِ زیبا دارم نوشتم.پس بی‌شک تجربیات و خاطرات و شرایط اقلیمی در تولدِ یک شعر دخیل هستند

  محبوب ترین کتاب وفیلم مورد نظر شما حداقل از هر کدام سه مورد؟

 کتاب قصه های مجید

کتاب پیمان

  کتاب بینوایان

  فیلم اشک ها ولبخندها

 فیلم اثرِ پروانه‌ای

 فیلم اخراجی‌ها

 پیمان رمان دانیل استیل

    چرا بیشتر نویسندگان وشعر آن اهل سیگار هستند؟

  بنظرم بیشتر این امر یک تابو محسوب می‌شود و متاسفانه سیگار کشیدن به اشتباه  برای برخی ژست هنری دارد که شخصیتِ مورد نظر را متفکر ودارای تعمقِ ذهنی قرار دهد

  نظر شما در مورد بحران مخاطب چیست؟

  در مورد بحران جذب مخاطب برای کتاب شعر واصولا هر کتاب دیگری باتوجه به مشغله‌های ذهنی و درگیری‌های کاری و اشتیاق برای صرف وقت در فضای مجازی در اوقات فراغت ،مخاطبان آن‌طور که باید وشاید از کتاب استقبال نمی‌‌کنند . کتاب این گنج ارزشمند مدتی‌ست در یادها وروزمرگی‌ها مدفون شده است وبازار پر رونقی ندارد.حتی از قشر طرفدار وِ دوستدار شعر وادبیات هم اندکی طالب تهیه‌ی کتاب و نگه داشتن اثر هستند

   سخن آخر بفرماید؟

 سخن آخر این که انسان‌ها باید دنبال راهی برای آرامش درون و رسیدن به رضایت درونی باشند و این‌میسّر نیست مگر این که به دست‌آویزی از  هنرهای که تعلق خاطر داریم چنگ بزنیم.

 حیطه‌ی سلایق وعلایق انسان‌ها گسترده است. ورزش و موسیقی و  کلا هنر و حتی تلفیقِ همگیِ آنها میانبری‌ست برای رسیدن به کمال وآرامش.

shabnam hesami

ketab hesami