• خانه
  • بانک مقالات ادبی
  • اصول داستان‌پردازی در فیلم‌نامه‌نویسی«بخش هفتم» به همراه معرفی «تهمینه میلانی»/ «ریحانه ظهیری»

اصول داستان‌پردازی در فیلم‌نامه‌نویسی«بخش هفتم» به همراه معرفی «تهمینه میلانی»/ «ریحانه ظهیری»

چاپ ایمیل تاریخ انتشار:

 

بیوگرافی تهمینه میلانی

تهمینه میلانی در سال ۱۳۳۹ در شهر تبریز به دنیا آمد. در دوران دبیرستان به تهران نقل مکان کرد و در دبیرستان‌های شرف و مرجان به ادامه تحصیل پرداخت. سال ۱۳۵۷ در رشته برق دانشگاه تبریز قبول شد. هم‌زمان با پیروزی انقلاب و بسته شدن دانشگاه‌ها به تهران بازگشت و در رشته معماری دانشگاه علم و صنعت مشغول به تحصیل گردید. با بسته شدن دانشگاه‌ها حضور در جلسات شعرخوانی، نمایش فیلم و از فعالیت‌هایی این قبیل را برگزید. در یکی از این جلسات بود که با مسعود کیمیایی آشنا گردید و توانست نظر موافق او را در دستیاری وی در کارگاه آزاد فیلم جلب نماید. بسیار جوان بود که به عنوان اولین تجربه سینمایی به عنوان منشی صحنه فیلم خط قرمز برگزیده شد. با بازشدن دانشگاه‌ها در کنار کار در کارگاه آزاد فیلم به ادامه تحصیل پرداخت. او که به آرامی به کار در سینما آشنا می‌گردید شروع به نوشتن فیلمنامه (اگر فردا بیاید، دوستت دارم مادر، عشق و مرگ و...) و کار در دیگر فیلم‌های (ای ایران، جهیزیه‌ای برای رباب، دل نمک و...) کرد.

اولین فیلم او بچه‌های طلاق جایزه بهترین فیلم اول را در جشنواره فجر برد و جایزه نقدی آن به او کمک کرد که مجدداً به همراه رضا بانکی و مهدی احمدی فیلم افسانه آه را بسازد. پس از شکست تجاری این فیلم، فیلم کمدی دیگه چه خبر با بازی ماهایا پطروسیان را ساخت. فیلمی که بسیار پرفروش شد.

در سال ۱۳۷۶ و با ایجاد فضای باز سیاسی پس از انتخابات دوم خرداد ریاست جمهوری میلانی فیلم دو زن را ساخت. به خاطر ساخت این فیلم، میلانی جایزه بهترین فیلمنامه جشنواره فیلم فجر را برد و نامزد جایزه بهترین کارگردانی از همین جشنواره شد. میلانی که بارها در مصاحبه‌هایش تاکید کرده که یک فمینیست ایرانی است، پس از موفقیت فیلم «دو زن» فیلم‌های نیمه پنهان و واکنش پنجم را هر سه با بازی نیکی کریمی ساخت. میلانی به خاطر ساخت این سه فیلم با واکنش‌های شدیداللحنی روبرو شد. در سال ۱۳۷۹ پس از به نمایش درآمدن فیلم نیمه پنهان دستگیر شد. روزنامه‌ها ۴ جرم «اقدام علیه امنیت ملی، محاربه با خدا، همکاری با گروههای معاند و تشویش اذهان عمومی از طریق آثار هنری» را اتهامات وی اعلام کرده بودند اما خود او می‌گوید که هیچگاه تفهیم اتهام نشد. وی ۴ روز در انفرادی و ۴ روز در بند عمومی زندان اوین به سر برد و با دخترانی آشنا شد که بعدها زندگی آن‌ها را در فیلمی به نام «تسویه حساب» به تصویر کشید. میلانی پس از ۸ روز به دستور رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه‌ای و رئیس‌جمهور محمد خاتمی از زندان آزاد شد و ۵ سال بعد تبرئه شد.

پس از فیلم‌های سه‌گانه میلانی با بازی نیکی کریمی، فیلم زن زیادی با بازی مریلا زارعی در سال ۱۳۸۳ به نمایش درآمد. این فیلم هم در ادامه حال و هوای فیلم‌های اخیر میلانی بود با واکنش سرد منتقدان مواجه شد اما به فروش خوبی دست پیدا کرد. در سال ۱۳۸۴ بر اساس کتاب «شفای کودک درون» اثر لوچیا کاپاکیونه فیلم آتش بس با بازی مهناز افشار و محمدرضا گلزار را ساخت. این فیلم که به بخش مسابقه سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر راه نیافت، در سال ۱۳۸۵ اکران شد و رکورد فروش صد میلیون تومان در هفته اول را به جای گذاشت. پس از ساخت و اکران فیلم «آتش بس»، لوچیا کاپاکیونه، نویسنده کتاب «شفای کودک درون» با ارسال نامه‌ای به میلانی از او تشکر و قدردانی کرد.

حال به شیوه نگارش طرح و فیلمنامه می‌پردازیم.

نوشتار یک طرح یا فیلمنامه، راه ورود و ارتباط مخاطب بالقوه‌ی متن با جهان داستانی نویسنده است. بنابراین نگارش متن بایستی چنان سامان یابد که حداکثر اطلاعات، تأثیر و هدف مورد نظر نویسنده را به مخاطب بالقوه که می‌تواند یک مخاطب عادی، یک کارشناس، یک کارگردان، یک تهیه‌کننده، یک شرکت سینمایی یا یک شبکه‌ی تلویزیونی باشد، منتقل کند. به همین منظور، رعایت الگوی زیر برای تنظیم و نگارش طرح‌ها و فیلمنامه‌های ارسالی ضروری است:

  1. شناسنامه
  2. درونمایه
  3. 3.ایدهدراماتیک
  4. خلاصهداستانیاطرحداستانی
  5. سیناپسیاصحنه‌بندیفیلمنامه
  6. فیلمنامهکامل

عنوان: نام اثر

قالب:‌ فیلم تلویزیونی / سریال.../

گونه:‌ اجتماعی / خانوادگی / كمدی / پلیسی.../

نگارش:‌ شمارگان (نوبت) بازنویسی طرح یا فیلمنامه

تاریخ:

نام نویسنده:

تم یا درونمایه، همان مضمون یا رویکرد اثر است که حداکثر در یک سطر مفهوم و مقصود غایی فیلمنامه یا اثر را منعکس می‌کند. درونمایه یا جانمایه‌ی یك فیلمنامه، فکر اصلی، پیام و یا نظریه اخلاقی است كه به عنوان زیر متن در تمامی‌لایههای داستان وجود دارد. درونمایه شعار نیست كه در دیالوگهای شخصیتها بیان شود بلكه بنیان قصه بر آن استوار است و تمامی ‌وقایع داستان و اعمال شخصیت‌ها نمود آن هستند. درونمایه اغلب پس از نگارش فیلمنامه خود را نشان میدهد. درونمایۀ نمایشی در متن جاری است و به تماشاگر فرصت فکر کردن می‌دهد. درونمایه، همان فکر و اندیشه‌ای است که در لایه زیرین هر اثر و از جمله فیلم وجود دارد. باید در نظر داشت داستانی عمیق و جذاب است كه بر درونمایه‌ای جذاب و اخلاقی استوار باشد.

ایده‌ی دراماتیک بیشتر شبیه به یک خلاصه‌ی بسیار فشرده از فیلمنامه در چهار سطر است و براساس یکی از الگوهای کلاسیک روایت در فیلمنامه‌نویسی، شامل چهار گزاره‌ی اساسی است:

اول، قهرمان یا شخصیت اصلی داستان.

دوم، هدف یا نیاز ضروری و حیاتی شخصیت در زندگی‌اش در مقطع روایت داستان.

سوم، مانع یا موانع جدی بر سر راه دستیابی شخصیت اصلی به هدف یا نیازش.

چهارم، نتیجه‌ی تلاش شخصیت اصلی داستان برای غلبه بر موانع و دستیابی به هدف.

تبصره: در صورتی كه نویسنده تمایل داشته باشد و یا لازم بداند می‌تواند :‌ 1. شناسنامه‌ی شخصیت‌های اصلی و 2. پیش داستان را بعد از ایده‌ی دراماتیک و قبل از نگارش خلاصه‌ی داستان بیاورد.

این خلاصه‌ی چهار صفحه‌ای، مسیر رویدادها و ماجراهای داستان و عملکرد شخصیت‌های اصلی است نسبت به یکدیگر و نسبت به رویدادهای اصلی، آن‌هم در ساختاری متناسب داستان.

طرح داستانی عبارت است از روایت ایده با ذكر جزئیاتی که بدنه‌ی اصلی داستان را بنا می‌نهند. با موضوعیت دادن به ایده در یک چهارچوب روایتی، طرح داستانی شکل می‌گیرد. این طرح، استخوان بندی و پیكره‌ی اصلی فیلمنامه را رقم می‌زند.

سیناپس عبارت است از تقطیع روایت طرح داستانی به خلاصه‌ای از صحنه‌های فیلمنامه که داستان فیلمنامه را بطور کامل و بر اساس ترتیب نهایی روایت فیلمنامه بیان می‌کند. به دیگر بیان صحنه‌‌بندی طرح داستانی یا خلاصه داستان است و صحنه‌های تشکیل دهنده‌ی آن، تعداد صحنه‌های فیلمنامه نهایی را مشخص می‌کند. سیناپس فاقد دیالوگ و جزییات است و تقریباً در 20 صفحه تنظیم می‌شود.

فیلمنامه، داستانی است که با گفتگو و تصویر بیان می‌شود و دارای شروع، میان و پایان مشخصی است.

روایت دقیق، مؤثر و جذاب داستان در قالب تعدادی صحنه است که در یک نظم ساختاری ترتیب یافته‌اند و با جزئیات و دیالوگ‌های کامل بیان می‌شود. طول یک فیلمنامه کامل با اندازه حروف متوسط، حدود 80 تا 100 صفحه بیست سطری است.

فیلمنامه، داستانی است که با گفتگو و تصویر بیان می‌شود و دارای شروع، میان و پایان مشخصی است. فیلمنامه‌ها بر خلاف زندگی واقعی غالباً دارای ساختاری منطقی هستند. با معلوم بودن اینكه قهرمان كیست، چه هدفی دارد، برای رسیدن به هدفش چه موانعی از سر می گذراند، برای برداشتن موانع چقدر تلاش می‌كند و در نهایت موفق می‌شود به هدفش برسد یا نه. روایت دقیق، مؤثر و جذاب داستان در قالب تعدادی صحنه است که در یک نظم ساختاری ترتیب یافته‌اند و با جزئیات و دیالوگ‌های کامل بیان می‌شود. طول یک فیلمنامه کامل با اندازه حروف متوسط، حدود 80 تا 100 صفحه بیست سطری است.

فیلمنامه، داستانی است که با گفتگو و تصویر بیان می‌شود و دارای شروع، میان و پایان مشخصی است. فیلمنامه‌ها بر خلاف زندگی واقعی غالباً دارای ساختاری منطقی هستند. با معلوم بودن اینكه قهرمان كیست، چه هدفی دارد، برای رسیدن به هدفش چه موانعی از سر می‌گذراند، برای برداشتن موانع چقدر تلاش می‌كند و در نهایت موفق می‌شود به هدفش برسد یا نه.

منابع:

ویکیپدیا

وبلاگ سیب و سینما

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

جلسات ادبی تفریحی

jalasat adabi tafrihi

اطلاعات بیشتر

مراسم روز جهانی داستان با حضور استاد شفیعی کدکنی، استاد باطنی و استاد جمال میرصادقی
جلسات ادبی تفریحی کانون فرهنگی چوک
روز جهانی داستان و تقدیر از قبادآذرآیین سال 1394
روز جهانی داستان و تقدیر از فریبا وفی سال 1395
یازدهمین جشن سال چوک و تقدیر از علی دهباشی شهریور 1395

جلسات کارگاهی آزاد

jalasat kargahi azad

اطلاعات بیشتر

تماس با ما    09352156692