کارگردان را می‌توان به‌عنوان سرپرست گروهی که در حال آماده کردن یک اثر نمایشی است مطرح کرد. هرچند در بعضی مواقع کارگردان فقط نمایش را کارگردانی می‌کند. میزانسن می‌دهد. طرح‌های طراحان را می‌بیند و نظر می‌دهد و در نهایت با همه به یک اجماع می‌رسد. اما در بعضی مواقع هم کارگردان هنگامی‌که متن نمایشنامه را می‌خواند همان‌موقع کار را می‌بندد. همزمان طرح صحنه را می‌زند. بازیگران را انتخاب می‌کند. طرح لباس، نور و گریم را در نظر می‌گیرد و در نهایت هم آن می‌شود که او از لحظه اول در نظر داشته است. نظراتش را با طراحان لباس و دکور و نور و غیره در میان می‌گذارد و به‌نوعی آنان را به خدمت می‌گیرد تا در راستای نظریات از پیش تعیین شده او حرکت کنند.

اما به‌نظر می‌رسد کارگردان در همان مرتبه اول که یک متن را می‌خواند به نکاتی توجه می‌کند و نقاطی را به‌عنوان نقاط طلایی و اصلی در ذهن می‌پروراند. آنگاه با کمک طراحان به خلق بهترین طرح برای جای‌جای نمایش می‌پردازد. هدایت تیم نیاز به تکنیک‌های مختلفی دارد که در این‌جا به بعضی از آنها می‌پردازیم.

آنگاه مرحله انتخاب گروه بازیگران و عوامل صحنه می‌رسد. تمام مراحلی‌که نویسنده در هنگام خلق اثر برای شخصیت‌های خود رعایت نموده بود برای کارگردان جزء اصول قرار می‌گیرد. البته این بدان معنا نیست که الزاماً همان نظرات نویسنده در کارگردانی هم بکار رود. مگر مواردی خاص مانند سیاهی چهره اتللو یا از این قبیل...

کارگردان براساس برداشتی که از متن می‌کند عوامل را انتخاب می‌کند. تیم بازیگران قبل از هر چیز باید تا حد امکان هم‌دل باشند و از در کنار هم بودن احساس آرامش و رضایت کنند که البته این هنر کارگردان است که افراد متفاوت با سلایق مختلف را به‌گونه‌ای در کنار هم قرار دهد و هدایت کند که تا آخرین روز اجرا هم مشکلی بین آنها پیش نیاید. این امر در میان جوانان از حساسیت بیشتری برخوردار است. در هر حال رعایت فیزیک بازیگران از مهم‌ترین مسائلی است که کارگردان به آن توجه خاص دارد و هر نقش را به بازیگری می‌دهد که بیشترین شباهت را از نظر ظاهری به آن نقش دارد.

انتخاب عوامل صحنه نیز از دیگر وظایف کارگردان است.

برداشتی که طرح صحنه و دکور از متن دارد الزاماً با برداشت کارگردان یکی نیست. هرچند ممکن است با هم در این مورد اتفاق‌نظر داشته باشند اما گاهی هم ممکن است اختلاف عقیده پیش بیاید که در این‌صورت با توضیح و توجیه می‌توان به‌نظر مشترک رسید. صحنه و دکوری که طراحی می‌شود دقیقاً براساس طراحی میزانسن‌ها خواهد بود. میزانسن‌های اولیه و موردنظر کارگردان... گاهی هم طراحی دکور آنقدر دقیق و کامل است که میزانسن‌ها براساس دکور طراحی می‌شوند. نیاز به گفتن نیست که طرح دکور به‌عنوان مهم‌ترین جلوه نمایش باید دارای ویژگی‌های خاصی باشد که از آن جمله‌اند:

1-     دقیقا مناسب با فضای متن باشد

2-     در نمایش‌هایی که دارای چند صحنه هستند به‌گونه‌ای باشد که به‌راحتی قابل جابجایی و تعویض باشد.

3-     با قیمت مناسب ساخته شود.

4-     تا آخرین روز اجرا سالم بماند.

طراح لباس نیز بر اساس شخصیتی که کارگردان برای نقش‌ها طراحی می‌کند کار خود را انجام می‌دهد. لازم به‌ذکر است که کلیه طراحی‌ها با نظر نهایی کارگردان عملی می‌شوند. لباس‌هایی که برای بازیگران طراحی می‌شوند باید کاملاً در خدمت نقش باشند. راحت باشند و بازیگر از پوشیدن آنها احساس عذاب نکند و در حین بازی تمرکز بازیگر را بهم نریزد.

و اما طراح نور:

طراح نور وظیفه‌ای خطیر دارد و آن انتقال مفهوم ماورایی و معنوی دیالوگ‌هاست. کلامم یا حسی که بوسیله بازیگران مطرح می‌شود در رنگ‌های مختلف نور معانی مختلف پیدا می‌کند که البته با تابش نور از جهات مختلف باز هم این معانی تغییر می‌کند. نوری که از پایین به‌صورت بازیگر می‌تابد با نوری که از بالا می‌تابد دارای معانی متفاوتی است.

کارگردان با بررسی تک‌تک این عوامل و طرح‌ها خود را برای اولین تمرین‌های کار آماده می‌کند...