ترسیم مرگ انسانیت
رمان انتخاب سوفی انتخاب بین دو مرگ است.
انتخاب مادری برای دیرتر مردن یکی از دو فرزندش و یا انتظار کشیدن برای مرگ توسط نازی‌هاست.
خواندن کتاب هشتصد صفحه‌ای انتخاب سوفی با نثری شاعرانه و درخشان مدت‌ها ذهن را درگیر می‌کند و شاید تلنگری باشد برای اندیشیدن به مولفه‌هایی چون مرگ، هستی، شر و ظلم که نمودش را با وضوح بیشتر و با مفاهیم متفاوتی پیش چشم ما قرار می‌دهد. و البته به ناتوانی بشر در مقابل مفهوم شر که جامعه‌ی انسانی را در برگرفته و هیچ دورانی از تاریخ بشر خالی از آن نبوده را یادآوری می‌کند. ایجاد سوال در بخشهایی از متن که معیاری‌ست برای انتخاب یک کتاب خوب، ما را به ادامه‌ی خوانش این رمان درخشان ترغیب می‌کند.
و پاسخ نیافتن برای پرسش‌هایی از جنس تعیین مرز بین انسانی‌زیستن و نغلطیدن در رفتارهای حیوانیی چون شهوت قدرت و نژادپرستی را تا همیشه با ما همراه می‌کند.
این رمان جذاب و تامل‌برانگیز که برنده جایزه بهترین رمان در آمریکاست مدت‌ها در آمریکا و روسیه و لهستان ممنوع بوده است. "ویلیام استایرن" بسیار هنرمندانه جنایت‌های هولوکاست را در این رمان نشان خوانندگان داده است.
نسل‌کشی و اردوگاه‌های مخوف و کوره‌های آدم‌سوزی که حتی تصورش می‌تواند برای بسیاری آدمها سخت باشد، تجربه‌ی طاقت‌فرسای فروپاشی نجات‌یافتگان معدودِ آشویتس را همراه داشته است. و سایه‌ی تیره و تاریکی را تا نسل‌های بعدی از جنگ‌جهانی دوم روی سر بشر افکنده است.
سایه‌ای که لحظه‌ای زیستن در چنان کشتارگاه‌هایی را دشوار می‌نمایاند. "انتخاب سوفی" شاهکار ویلیام استایرن است که در سال ۱۹۹۹ به فهرست صد رمان برتر قرن بیستم راه یافته است. از روی این کتاب تأثیر‌گذار که یکی از بهترین و موفق‌ترین آثار ادبی در زمینه هولوکاست است فیلمی هم با این نام ساخته شده که نقش شخصیت اصلی داستان سوفی را "مریل استریپ" بازی کرده است.
این کتاب با ترجمه افشین و آرش رضاپور توسط "نشر هنوز" منتشر شده است.
هولوکاست ( تصفیه نژادی ) یا نسل‌کشی، همان مرگ انسانیت است یا رد کردن اختیار نوع بشر در پاسداشت انسانیت. و به قهقرا کشاندن معنای زندگی انسانی است.
سوفی یک دختر مسیحی کاتولیک است در کشور لهستان که پدرش یک استاد دانشگاه ضد یهود بوده است و ماجراهایی که از عِقب شروع جنگ و مقاله‌هایی که پدر می‌نوشته در مخالفت با یهود سرنوشت سوفی را تغییر می‌دهد و تظاهر سوفی با موافق بودن روش پدر و کشته شدن پدر و همسرش و گرفتار شدن خود و فرزندانش در اردوگاه‌های نازی‌ها و بحران‌های پس از خلاصی از آشویتس، رمانی منحصربفرد را به مخاطبان عرضه کرده است.
نثر زیبا و زبان پُرکشش این رمانِ مهمِ "ویلیام استایرن" خوانش آن را برای خوانندگان بسیار لذت‌بخش می‌کند. انتخاب سوفی داستان برجسته کردن رنج یک زن است در قضیه هولوکاست و فردیت بخشی به یک نقش و شخصیت در عوض محوریت قرار دادن ظلم عمومی‌ست که مخاطب را متوجه اهمیت تک تک افراد بشری می‌کند که هر کدام دنیایی را می‌سازند.
این رمان اثری کلاسیک مدرن است که سه شخصیت محوری دارد به نام‌های استینگو، رمان‌نویسی خوش‌ذوق و ناتان که همسایه استینگو است و گرفتار بیماری روحی خطرناک و سوفی که معشوقه ناتان است و از معدود نجات‌یافتگان آشویتس است. ویلیام استایرن ماهرانه ماجرای زندگی این سه شخصیت را در لایه‌های داستانی پر کشش نشان می‌دهد و هر بار شگفتانه رازهایی از سرگذشت این کاراکترها را پیش چشم خواننده آشکار می‌کند. و هر بار مخاطب را در بهتی از ماجراهای تودرتوی جامعه بشری فرو می‌برد که اسیر و گرفتار تاب‌آوری و قرار گرفتن اجباری در مدار زندگی پُرملال هستند. انسان‌هایی که گرفتار رنج‌های متعددند و گویی هیچ مفری از آنها نیست و با پایان یافتن مشکل و دردی، دردی دیگر آغاز می‌شود و خود را به شکلی دیگر به آدمی تحمیل می‌کند. ■