نورآب/ محمد بینش

چاپ ایمیل تاریخ انتشار:

mohamad binesh

مقدمه : "نورآب" حکایت قطره ای نورانی ست ،نشان دهندۀ وجود انسان که نیمی مادی ست و نیمی الهی . این قطره ابتدا در آب های پاک کوهستان پرورش یافته ،همراه جریان رودخانه ها به دریا می پیوندد . در طوفان گرفتار می آید با موج به ساحل افکنده می شود و بالاخره بصورت شبنمی بر چهره نیلوفری می نشیند .

در نهایت زیر آفتاب جان می دهد و به مبدآ خویش، خورشید می پیوندد . برای دریافت بهتر مهنای این شعر پیشنهاد می کنم به دکلمه هایی که شاعر و دیگران از آن کرده اند مراجعه بفرمایید

برکه ای آرام و رام،

برکف ِ گودال ِ سنگی خفته در آغوش کوه ،

تن رها کرده ست.

روزها آیینه دار ِ چشمۀ خورشید،

نیم شب ها،

میزبانی ، میهمانش ماه.

اختران در آب ِ پاکش

                          نور می شویند.

بر بلندایش،

هیچ کس را راه نیست.

ــ پرتگاهی ژرف،

کرده پنهانش ز چشم ِ رهروان ــ.

کس نداند،در کدامین شب،

ذره ای مِه

              ــ درگرفته دامن ِ مهتاب ــ ،

بر سر ِ برکه فرود افتاد

از کجا آمد؟

               نمی دانست

                               اندیشید :

خود اگر نور ست، این تالاب چیست؟

یا اگر آب ست ، آن مهتاب کیست؟

تا سحرگه بر لب ِ برکه نشست.

قطره ای گردید چون دُر در  صدف،

سوسویش سقـف ِ سیاهی را شکست.

از نفس های نسیم صبح،چون اشکی دوید،

بر سر ِ شیب و نشیب،

تا به چشم ِ چشمه ای لغزید.

همچنان حیران و مست،

غلت غلتان رفت تا دامان ِ کوه،

در تن ِ جوبار و جو.

ماهیان ِ تیز ِ پرّان

                       ــ نقره کارــ ،

می سراندندش به روی باله ها،

می ربودند از دهان ِ یکدگر.

همچنان بازی کنان،

سربه سر غلتید تا رنگین کمان ِ آبشار.

پس رها شد گاه سرخ و گاه سبز و رنگ رنگ،

در خروش ِ بی امان ِ آب و سنگ.

در میان ِ صدهزاران قطرۀ آب ِ دگر،

محو شد در کام ِ بحری بی کران،

ــ غرقه در پهنای رودی بی درنگ ــ ...

                  ***

آب،سرد و پرمهابت،ژرف،

برده تا آن سوی پهنای افق پیراهنش.

باد

   ــ هوهوزن ــ

                    گشوده صد هزاران موج ِ کوتاه و بلند،

بر بساط ِ نیلگون ِ دامنش.

قطره ناپیدا،

ــ گاه زیر و گاه بر بالا ــ ،

لحظه ای خواب و قرارش نیست.

آفتاب ِ ظهر ِ مردادان،

جز به کار ِ تابش ِ نور و شرارش نیست.

                   ***

شب در آمد باد ، غوغا کرد

آتشی در تیرۀ بی رخنه بر پاکرد

ابری از کهسار آورد او،

                          یکی کوهی سیاه

ابری از سوی افق،چون اژدها

ــ پای بر دریا و سر برداشته

تن به پهنای فلک افراشته ــ

بر دهانش کوفت پاره کوه را

برق برجست و بزد نستوه را

نعره ای آورد و سر در آب کرد

موج ِ می در ساغر ِ سیماب کرد

قهقهۀ مریخ * از اوج ِ فلک در کار شد،

خاست توفانیّ و دنیا تار شد

نعره می زد باد ، چون شیری دمان

کز کمین گه ، ره بُرَد بر آهوان،

ــ این یکی را پنجه اندازد به رو،

وآن دگر را سخت بشکافد گلو ، ــ

حلقه می زد ،گِرد ِ موجی ، بی امان ،

ز آن تنوره می کشیدش به آسمان .

قطره سرگردان بر آن گرداب

گاه در توفان  و گه در آب ها...

              ***

یال ِ موج ِ آسمانکوبی هوا افراشت ش

موج دیگر از هوا برداشت ش

کف به لب آورده بر ساحل فرو بگذاشتش

                ***

قطره مدهوش و پریشان،بی خبر،

آب شد در خاک ِ تر، بی پا و سر

خود نمی دانست حالش چون شده ست

باد کی شد؟

              نعرۀ طوفان شکست؟

در کدامین روز باز از خاک رست

یا سحرگاه کدامین نیم شب

در تن ِ مه، 

          ــ  زیر رقص نور ماه ــ

ژاله ای خوش تاب شد؟

در کدامین برکۀ خاموش وخواب

ــ  پای بیدی دل پریشان و خراب  ــ

بر رخ نیلوفری آبی

                          نگینی ناب شد ؟

               ***

" ها،

کیستی؟

ساغر ماهی؟شرابی ؟چیستی؟"

ــ " هرچه هستم،خودندانم چیستم

زادگاهم برکه ای آرام بود،

زآن سپس در هایهوی بادها،

خواهش ِ آرامش من خود خیالی خام بود

یک نفس،یک لحظه تا من بوده ام

در مدار گردش کیهان دمی نغنوده ام

اینک اما خوب من !

سر نهم آرام بر دامان تو ،

تا بیابم خویش را در جان ِ تو

در کنارم گیر،تابان ِ توام

روی خود از نورمن سیراب کن

یک نفس در من نگر،آن ِ تو ام"

"آه ، من پنداشتم،

اشکی از این بید مجنونی برم بنشسته ای!

بی نوا گیسو فرو هشته مگر در من رسد

عاشق ست و سایه سار ِ همّتش،

پرورد گلگونه ام ،در محنتش

من چه خواهم تابشت ؟

زیر نور ِ آفتاب،

در پناه ِ بید ِ مجنونم خوشم

ریشه های من بر آرد خواهشم

هی !

      رها کن روی گُل ، در گِل نشین !

تا دمی دیگر که تیغ ِ آفتاب

تابش ِ استارگان را ره زند،

ذ رّ ه ی مِه  کو، که دم از مَه زند ؟"

ــ " سال ها در موج و طوفان بوده ام

از غریو ِ آب، کی آسوده ام ؟

من غریقم

              چنگ در شاخی زده،

کی رها سازم چنین آرامشم؟

گو  دو صد خورشید سوزد تابشم "

               ***

اندر آن دادو ستد، و این گفتگو،

ناگهان معشوق ِ عالم کرد رو....

سربسر امواج نور

                      ــ ابریشم ِ گیسوی زرتار ِ افق ــ ،

بر تن ِ دشت و دل ِنورآب ریخت

بی گمان شد،محوشد،

                           برچهرۀ گل آب ریخت

زآتش خورشید،درجا آب شد

قطرِگی بگذاشت ، خوش در تاب شد:

" ای که می نازی به تالاب ِ خوشت !

من فرارفتم،تو وآرامشت !

اندر این جا ، آفتاب ِ انوری،

خدمت ِ ذره کند چون چاکری !

                ***

ز این سپس هر سو کشم قاموس اوست

ذره در آمواج ِ اقیانوس اوست

هفت دریا ،هفت اختر، وآسمان

همچنان جویان و در افسوس اوست(1)

کهکشان با صدهزار الماس ِ خویش

بر مدار ِ گردش ِ فانوس اوست (2)

غرش طوفان و طبل رعد و باد

ارغنون و دفّ و نای و کوس اوست

این نهان بازی، به "فانوس ِ خیال" **

پرده های دخمۀ محسوس اوست(3)

نالۀپنهان عاشق از فراق

درنیاز ِ نیم شب،جاسوس اوست

واین نوای خوش طنین از قاف ِ غیب

از دم ِ تفسیدۀ ققنوس ِ اوست ***

آن تپش ها ، بغض ها ، فریاد ها ،

مر صلای عشق را ، ناقوس اوست

می کِشد دلداده را در صد نفیر

تا به معشوقی که خود  پابوس ِ اوست

می کُشد ، جان می دهد، دل می برد

خود شکار عاشقان ناموس اوست

هیمۀ دل سوزد اندر پای خویش

بینش از هر سو کشد محبوس اوست

                                            محمد بینش (م ــ زیبا روز)

                                            تابستان 92 

زیر نویس

*مریخ در اساطیر کهن خدای جنگ و خون ریزی ست

** فانوس خیال

"فانوسی که در آن صورت ها کشند و آن صورت ها به هوای آتش به گردش در آید"

*** ققنوس

مرغی ست افسانه ای که در اساطیر فرهنگ های باستانی از آن فراوان یاد کرده اند .

" ... گویند منقار او 360 سوراخ دارد و در کوه بلندی در برابر باد نشیند و اصوات

غریب از منقار او بر آید و به سبب آن مرغان فراوان جمع آیند؛ از آن ها چندی را

گرفته ، طعمۀ خود سازد . گویند هزار سال عمر کند و به وقت مرگ ، هیزم بسیار

جمع سازد و بر بالای آن نشیند و سرودن آغاز کند و مست گردد و بال بر هم زند ،

چنان که آتشی از بال او بجهد و در هیزم افتد و خود با هیزم بسوزد و از خاکسترش

بیضه ای پدید آید و او را جفت نباشد و گویند موسیقی را بشر از او دریافته " برهان

غیاث ، لطائف ، آنندراج . (ر.ک. فرهنگ معین)

1)      ناظر است بر آیه 72 احزاب:" انا عرضنا الامانته ... " ما این امانت را بر

آسمان ها و زمین و کوه ها عرضه داشتیم ، از تحمل آن سر باز زدند و ترسیدند

انسان آن را بر دوش گرفت چرا که مالامال از ستم [ بر خویشتن] و جهل بود

2)      ناظر است بر آیه 35 سوره نور : " خداوند نور آسمان ها و زمین است ...

3)      دخمه محسوس ، منظور تمثیل غار است که افلاطون آورده است . رک

توضیحاتی که در نوار ویئویی این شعر در همین صفحه آمده است :

دیدن دکلمه این شعر توسط شاعر و دیگران :

 http://www.youtube.com/watch?v=4iyRwfsBLVo

https://www.youtube.com/watch?v=elO3Tm10MYs

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

نورآب/ محمد بینش

جلسات ادبی تفریحی

jalasat adabi tafrihi

اطلاعات بیشتر

مراسم روز جهانی داستان با حضور استاد شفیعی کدکنی، استاد باطنی و استاد جمال میرصادقی
جلسات ادبی تفریحی کانون فرهنگی چوک
روز جهانی داستان و تقدیر از قبادآذرآیین سال 1394
روز جهانی داستان و تقدیر از فریبا وفی سال 1395
یازدهمین جشن سال چوک و تقدیر از علی دهباشی شهریور 1395

جلسات کارگاهی آزاد

jalasat kargahi azad

اطلاعات بیشتر

تماس با ما    09352156692