اولین بار الهه دهقان پیشه را در جایزه ادبی طنز شهرزاد داراب دیدم. او هم مثل من جزء برگزیدههای جشنواره بود. مدتها بعد در سال نود و شش متوجه چاپ دو کتاب از این نویسندهی جوان شدم. یکیشان طنز و صلح بود. اولین چیزی که توجه ام را جلب کرد مثل هر کتاب دیگری عکس روی جلد بود. فردی با صورت پوشیده پشت چتر که از لباسهایش به نظر میرسید زن باشد. تنها در زیر باران در خیابانی سنگفرش قدم میزد. پشت جلد در کنار همان عکس که این بار برعکس است نوشته شده:
میگوید: اون بارونی رو یادته؟
_ چی؟ کی؟
_ همون شب پاییزی که بارون میومد و شهر خیس شده بود.
شبهای بارانی زیادی را به یاد دارم و نمیدانم او دقیقاً کدام را میگوید.
_ کودوم بارون؟
_ یادت نیست؟
داستان اول این مجموعه فرشتهی آرزوهاست. اولین چیزهایی که توجه آدم را روی کارهای الهه دهقان پیشه جلب میکند اول نثر روان او و دوم قوهی تخیل خارق العادهی اوست. در داستان از غولی صحبت میکند بنام کنکور و فرشتهی آرزوهایی بنام امید. داستان دوم شبدر چهار پر هم مثل داستان اول، اول شخص است. نثر، زبان، دایره لغات، لحن راوی، همه مثل داستان اول است. کلاً من بسیار کم دیدهام که یک نویسنده توانسته باشد برای راویهای مختلفش زبان و لحن متفاوتی بسازد. معمولاً لحن و زبان و دایره لغات شخصی نویسنده روی تمام آثارش سایه میاندازد در حالی که در داستان خواننده با راوی روبروست نه نویسنده. این داستان به سه بخش که در بالا با شماره یک دو سه مشخص شدهاند تقسیم میشود. وقتی در داستان سوم احترام زیادی هم متوجه ادامهی روند دو داستان قبلی شدم تصمیم گرفتم به سراغ کتاب دوم بروم.
اندازه و ابعادش کاملاً با کتاب اول فرق دارد. رنگ آمیزی خارق العاده و تصویرگری عالی. به نظر میرسد که کتابی مربوط به نوجوانان باشد. پشت جلد نوشته شده: خطر گاز گرفتگی حیوانات. به دنبال نام تصویرگر کتاب میگردم. مجید آسابی. تصویرگری که واقعاً کاری خارق العاده روی این اثر انجام داده. در مقدمه الهه دهقان پیشه مینویسد: در این کتاب به جانوران متفاوت پرداخته شده. ترتیب پرداختن به جانوران نه بر اساس حروف
الفبا و سن و قد و وزن که بر هیچ اساس دیگری نیز انجام نشده، حتی سلیقهی شخصی هم رعایت نشده. همچنین برای نوشتن مطالب از منابع نامعتبر استفاده شده. علاوه بر این، هنگام انتخاب اطلاعات، ارزش علمی آنها مورد توجه قرار نگرفته و بیشتر به این توجه شده که چقدر میشود با آنها شوخی کرد.
نویسنده خودش هم در مقدمه به جسارت خودش اشاره میکند. در مورد شتر مینویسد: حیوانی است که اگر علی ساربان است می داندآن را کجا بخواباند. شتر وقتی سر جایش خوابید، میتواند حتی خواب هم ببیند. تفاوت خواب دیدن شتر با انسان این است که انسان میتواند خواب هر چیزی را ببیند اما شتر تنها میتواند خواب پنبه دانه را ببیند. تعبیر پنبه در خواب، خیر و برکت و خوبی است اما... اصلاً به ما چه که برایش تعبیر کنیم؟ همان علی که ساربان است حتماً تعبیر خواب هم بلد است.
در مورد مرغ مینویسد: همسر خروس، مادر جوجهها. یکی بود، یکی نبود. اول مرغ بود، بعد تخم مرغ. این جواب همان سوال است که اول مرغ بوده یا تخم مرغ؟ چند سال پیش، تحقیقات دانشمندان ثابت کرد که در ابتدا مرغ وجود داشته و دلیل این ادعا وجود نوعی پروتئین در تخم مرغ است که تنها در بدن مرغ وجود دارد.
در مورد مگس مینویسد: مخل آسایش، موجودی که موجب اختراع پیف پاف شد.
مار، موش، فیل، خرس. همه جا تصویرگری عالی همراهِ نوشتههای طنز و خلاقانه میشود. راستش بر اساس سلیقهی شخصی من از کتاب دوم بیشتر خوشم آمد. البته این یک نظر شخصی است. طنز، خلاقیت، نثر و زبان روان و ساده که به راحتی با همهی مخاطبان رابطه برقرار میکند، قوهی تخیل عالی و در نهایت جسارت یک نویسندهی خلاق و جوان چیزهاییست که ما از الهه دهقان پیشه میبینیم. در آخر من دوباره به عکس روی جلدهای دو کتاب نگاه کردم و متوجه شدم که متعلق به دو نشر متفاوت است. یکی بوتیمار و دیگری دیباچه. طنز و صلح متعلق به انتشارت بوتیمار و به قیمت هفت هزار تومان و جانور نوشتهها متعلق به نشر دیباچه و به قیمت دوازده هزار و پانصد تومان. هر دو کتابهای جالبی هستند که به علاقه مندان کتاب پیشنهاد میشوند. کتابهایی متفاوت از آنچه تاکنون دیدهاید. خصوصاً... جانور نوشتهها. کتابی با خطر گاز گرفتگی حیوانات. ■