گرگ دریا؛ جدال اید و ایگو
گرگ دریا پنجمین رمان جک لندن، رمان نویس قرن نوزدهم آمریکا است. این رمان قبل از سپید دندان و بعد از آوای وحش، این دو شاهکار نویسنده، خلق شده است. آنچه آثار جک لندن را منحصر به فرد میکند، دو ویژگی خاص در آنهاست که به گونهای امضای نویسنده را با خود به همراه دارد و هرجا که باشد نشان میدهد، آن نوشته متعلق به اوست.
اولاً سبک غالب رمانهای لندن، ناتوالیسم است. او موقعیتهایی را انتخاب میکند تا خود واقعی انسانها، آنچه فروید از آن به عنوان اید، (من) یاد میکند، بی واسطهی (خود) ایگو به سطح بیاید، در زمانی که فراخود یا بازدارندههای بیرونی که درونی شدهاند، از بین رفته است. در این گونه مواقع است که غرایز لگام گسیخته بی واسطهی عقل، بر خود چیره میشود و اگر فراخود ضعیف باشد، فرد در سطح اید میماند.
دومین ویژگی رمانهای جک لندن، شباهت بین انسان و حیوان است. این ویژگی در رمانهای سپیددندان و آوای وحش، که شخصیت هاشان حیوانات هستند، به شکل واضح نمایان است و در دیگر آثار این نویسنده به شکل بررسی نقاط مشترک بین این دو و به تصویر کشیدن حیوانی بروز پیدا میکند که در درون همهی انسانها نهفته و فروید، آن را اسب سرکش غرایز یا اید مینامد و آموزشهای اجتماعی آن را اهلی و رام میکند تا بر آن مسلط شود.
اما رمان گرگ دریا از نوع دوم است. رمان از دید هامفری، مرد نویسندهای روایت میشود که به قدرت منطق و عقلانیت باور دارد و برای هرچیز، دلیلی منطقی تصور میکند. اما درست زمانی که همه چیز به نظر کاملاً منطقی و حساب شده پیش میرود، مه همه جا را فرا میگیرد و کشتی مارتینز که نویسنده بر آن سوار است، با کشتی مقابل برخورد میکند تا تمام مسافرانش غرق شوند و هامفری توسط کارکنان کشتی دیگری به نام گوست یا روح نجات پیدا کند. ناخدای این کشتی، ولف لارسن معروف به گرگ دریاست.
باقی رمان تا انتها، تلاش ولف لارسن برای تقلیل دادن هامفری به غرایز اولیهاش است. غریزهی حفظ بقا به قیمت جان دیگری، (در بخشی از رمان هامفری با آشپز "توماس ماگریج" درگیر میشود و ولف به هامفری پیشنهاد میدهد، اگر او را بکشد، ترفیع شغلی میگیرد.) غریزهی تصاحب قدرت و سایر غرایز لحظه به لحظه، هامفری را از هالهی ایمن
مدنیتی که دور خودش پیچیده دور و دورتر میکند تا حقیقت عریان درندگی این جهان را بی واسطهی اخلاقیات، انسان دوستی و احترام متقابل، عریان و وحشتناک به او نشان دهد.
در این رمان، نویسنده از یکی از مهمترین جریانهای فکری اواخر قرن نوزدهم، یعنی ناتورالیسم و به شکلی خاص نظریات داروین و قانون تنازع بقا، تاثیر پذیرفته است.
رمان، جدال دو روح هامفری و ولف است. اولی معتقد به اخلاقیات حتی در سختترین شرایط جسمانی و فشارهای روحی و دومی تجلی بی محابای اید و بیان بی واسطهی غرایز.
اما پایان غیرمنتظرهی رمان، پیروزی ضعیف است بر قوی. چیزی که بر اساس نظریات داروین توجیهی ندارد. کاپیتان ولف لارسن، نه بر اثر نیرویی از بیرون، بلکه بر اثر فشاری از درون (سردردهایی که نیروی جسمیاش را تحلیل میبرد) به تدریج نابود میشود.
درحقیقت لندن با پیروزی هامفری بر ولف، نه تنها پایانی خوش برای رمانش در نظر گرفت بلکه دیدی خوش بینانه نسبت به انسان و جایگاهش در اجتماع ارائه داد تا روزنهی امیدی باشد در دنیایی که جهان بینی ناتورالیستی، آن را جنگلی میدید که پیروزیاش با کسی است که بیشتر خود را با قوانین آن جنگل وفق میدهد.
گرگ دریا، رمانی تحلیلی-فلسفی است. این رمان که در فصلهایی نظرات خیام، شکسپیر و جان میلتون را ضمن دیالوگهای هامفری و ولف بیان و تحلیل میکند، گسترهی تفکرات و مطالعات جک لندن را به همراه دغدغههای فلسفیاش به خوبی به تصویر میکشد و بسان دایره المعارفی از نظرات فلسفی، دیدی جامع از فضای فکری اواخر قرن نوزدهم را در اختیار خواننده قرار میدهد که بسیار ارزشمند است.■
خانه داستان چوک، با دورهای داستان نویسی، ویراستاری، نقد ادبی و کارگاه ترجمه داستان
نخستین بانک مقالات ادبی، فرهنگی و هنری چوک
www.chouk.ir/maghaleh-naghd-gotogoo/11946-01.html
دانلود ماهنامههاي ادبيات داستاني چوك
www.chouk.ir/download-mahnameh.html
شبکه تلگرام خانه داستان چوک
https://telegram.me/chookasosiation
شبکه تلگرام خانه ویراستاران چوک
اینستاگرام کانون فرهنگی چوک
http://instagram.com/kanonefarhangiechook
دانلود نمایشهای رادیویی داستان چوک
بانک هنرمندان چوک صحفه ای برای معرفی شما هنرمندان
بخش ارتباط با ما برای ارسال اثر
http://www.chouk.ir/ertebat-ba-ma.html
فعاليت هاي روزانه، هفتگي، ماهيانه، فصلي و ساليانه چوک
www.chouk.ir/7-jadidtarin-akhbar/398-vakonesh.html
دانلود فصلنامههای پژوهشی شعر چوک