طنزنویس و هنرمند موفق آمریکایی است. بسیاری از آثارش هجو آمیز است. آدم‌های سرگشته آثار او با دلتنگی درجهانی توضیح ناپذیرگام برمی دارند، آدم‌هایی که به گونه‌ای خنده آوربا جهان خود درجدالند. دراین آثار تشتت، حماقت و احساس پوچی که، تمدن به انسان‌ها می‌بخشد، دیده می‌شود.

گوسفند در لباس گرگ

خیلی وقت پیش – البته نه خیلی خیلی وقت پیش – دو گوسفند بی‌باک تصمیم گرفتند پوست گرگ به تن کنند و به عنوان جاسوس نفوذی به گرگ‌آباد بروند تا ببیند آن طرف‌ها چه خبراست. آن‌ها در روز جشن استقلال گرگ‌آباد وارد آن‌جا شدند و دیدند که تمامی گر‌گ‌ها مشغول آواز خواندن در تالارها و رقصیدن در خیابان هستند. گوسفند اولی به دوستش که از خودش گوسفندتر بود گفت:

- می‌بینی گرگا عینهو خود ما‌هستن. همش تو کار قرکمر و چهچه زدنن. گمونم هر روز این جا باید بساط جشن و پایکوبی برقرارباشه.

بعد روی یک صفحه کاغذ یاد داشت‌هایی نوشت – کاری که هیچ جاسوسی که شعورش از گوسفند بیشترباشد انجام نمی‌دهد – و بالایش نوشت «بیست و چهار ساعت در گرگ آباد.»

وقتی آن دو صحیح و سالم به گوسفندآباد برگشتند، گوسفند اولی تصمیم گرفت جاسوسی را کنار بگذارد و بچسبد به نویسندگی- کاری که بعضی جاسوس‌ها هم که شعورشان از گوسفند بیشتر است، انجام می‌دهند – و بعد از نوشتن سفرنامهٔ گرگ آباد به صورت مرتب و منظم برای یک نشریهٔ ویژهٔ خانم گوسفندهای خانه دار مطلب بنویسد. گوسفند دوم هم بدون این که به دوستش چیزی بگوید، مشغول نوشتن کتابی شد با عنوان «مشاهدات ده ساعتهٔ من در گرگ آباد» وظرف کمتر از یک ساعت حقوق ساخت سریالی براساس آن را نیز به شبکهٔ سراسری گوسفندآباد فروخت. هردو گوسفند در آثارشان پیغام مشابهی را به مخاطبان‌شان دادند: گرگ‌ها درست عین گوسفندها هستند چون مدام در حال جست و خیز و شادی هستند. فقط جای بع بع، زوزه می‌کشند. هر روز در گرگ آباد بساط بزن و بکوب و عشق و حال برپاست.

شهروندان گوسفندآباد خرسند و خوشحال متقاعد شدند که از طرف گرگ‌های خوشگذران صلح طلب هیچ خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند. بنابراین نگهبانان را مرخص کردند و حصار دو شهر را برچیدند. اهالی گرگ آباد هم به محض این که این خبررا شنیدند به گوسفندآباد حمله کردند و تمام ساکنان آن را از دم دریدند.

________________

بررسی داستان

1- ویژگی طنز داستان "دراماتیک" است.

نویسنده از گوسفند برای بیان عدم آگاهی انسان مدرن با وجود پیشرفت‌های بشری، هنوز در بی خبری به سرمی‌برد. ظاهربین، زود باور و دنبال رو دیگران می‌رود هرآن چه می‌بیند بدون تعقل می‌پذیرد.

مثال: خیلی وقت پیش – البته نه خیلی خیلی وقت پیش – دو گوسفند بی باک تصمیم گرفتند پوست گرگ به تن کنند و به عنوان جاسوس نفوذی به گرگ آباد بروند آن طرف‌ها چه خبراست. آن‌ها در روز جشن استقلال گرگ آباد وارد آن جا شدند و دیدند که تمامی گر گ ها مشغول آواز خواندن در تالارها و رقصیدن در خیابان هستند. گوسفند اولی به دوستش که از خودش گوسفندتر بود گفت: می‌بینی گرگا عینهو خود ماهستن. همش تو کار قرکمر و چهچه زدنن. گمونم هر روز این جا باید بساط جشن و پایکوبی برقرارباشه.

بعد روی یک صفحه کاغذ یادداشت‌هایی نوشت – کاری که هیچ جاسوسی که شعورش از گوسفند بیشترباشد انجام نمی‌دهد – و بالایش نوشت «بیست و چهار ساعت در گرگ آباد.»

2- انتقاد از نظام حاکم برجامعه انسانی است.

بی‌خبری انسان‌ها چیزی است که قدرت‌های نظام دیکتاتوری به عنوان خوراک به جوامع تزریق می‌کنند، آن قدر اطلاعات را درکمترین وضعیت ممکن قرارمی دهند تا سطح تعقل پایین بیاید کم کم مردم تبدیل به گوسفند شده به هر طرف که بخواهند آن‌ها را هدایت کنند.

مثال: وقتی آن دو صحیح و سالم به گوسفندآباد برگشتند، گوسفند اولی تصمیم گرفت جاسوسی را کنار بگذارد و بچسبد به نویسندگی- کاری که بعضی جاسوس‌ها هم که شعورشان از گوسفند بیشتر است، انجام می‌دهند – و بعد از نوشتن سفرنامهٔ گرگ آباد به صورت مرتب و منظم برای یک نشریهٔ ویژهٔ خانم گوسفندهای خانه دار مطلب بنویسد. گوسفند دوم هم بدون این که به دوستش چیزی بگوید، مشغول نوشتن کتابی شد با عنوان «مشاهدات ده ساعتهٔ من رد گرگ آباد» وظرف کمتر از یک ساعت حقوق ساخت سریالی براساس آن را نیزبه شبکهٔ سراسری گوسفندآباد فروخت.

3- داستان با آیرونی آغاز شده است. «آیرونی / ظواهر دنیوی»

علاوه بر این که داستان با آیرونی آغاز شده بلکه قدرت‌ها از طریق ظواهر دنیوی (جشن استقلال، رقص، آواز، شادی، پای کوبی...) در واقع خوراک به مردم داده تا متوجه اتفاقات جامعه نشوند و به زندگی گوسفند وار ادامه دهند ضمن این که شکاف بین خود و مردم را حفظ و هم مردم سطحی نگرشده و دیگر خطری پایه‌های قدرت‌های حاکم را تهدید نمی‌کند.

مثال: خیلی وقت پیش – البته نه خیلی خیلی وقت پیش – دو گوسفند بی باک تصمیم گرفتند پوست گرگ به تن کنند و به عنوان جاسوس نفوذی به گرگ آباد بروند تا ببیند آن طرف‌ها چه خبراست. آن‌ها در روز جشن استقلال گرگ آباد وارد آن جا شدند و دیدند که تمامی گر گ ها مشغول آواز خواندن در تالارها و رقصیدن در خیابان هستند. گوسفند اولی به دوستش که از خودش گوسفندتر بود گفت:

- می‌بینی گرگا عینهو خود ماهستن. همش تو کار قرکمر و چهچه زدنن. گمونم هر روز این جا باید بساط جشن و پایکوبی برقرارباشه.

بعد روی یک صفحه کاغذ یاد داشت‌هایی نوشت – کاری که هیچ جاسوسی که شعورش از گوسفند بیشترباشد انجام نمی‌دهد – و بالایش نوشت «بیست و چهار ساعت در گرگ آباد.»

الف: استفاده از آیرونی

راوی، انسان را در قالب "گوسفند" و نظام دیکتاتوری را "گرگ" نشان می‌دهد.

مثال: خیلی وقت پیش – البته نه خیلی خیلی وقت پیش – دو گوسفند بی باک تصمیم گرفتند پوست گرگ به تن کنند و به عنوان جاسوس نفوذی به گرگ آباد بروند آن طرف‌ها چه خبراست. آن‌ها در روز جشن استقلال گرگ آباد وارد آن جا شدند و دیدند که تمامی گر گ ها مشغول آواز خواندن در تالارها و رقصیدن در خیابان هستند. گوسفند اولی به دوستش که از خودش گوسفندتر بود گفت: می‌بینی گرگا عینهو خود ماهستن. همش تو کار قرکمر و چهچه زدنن. گمونم هر روز این جا باید بساط جشن و پایکوبی برقرارباشه.

ب: ظواهر دنیوی خوراک دادن به مردم.

مثال: هردو گوسفند در آثارشان پیغام مشابهی را به مخاطبانشان دادند:

گرگ‌ها درست عین گوسفندها هستند چون مدام در حال جست و خیز و شادی هستند. فقط جای بع بع، زوزه می‌کشند. هر روز در گرگ آباد بساط بزن و بکوب و عشق و حال برپاست.

شهروندان گوسفندآباد خرسند و خوشحال متقاعد شدند که از طرف گرگ‌های خوشگذران صلح طلب هیچ خطری آن‌ها را تهدید نمی‌کند. بنابراین نگهبانان را مرخص کردند و حصار دو شهر را برچیدند. اهالی گرگ آباد هم به محض این که این خبررا شنیدند به گوسفندآباد حمله کردند و تمام ساکنان آن را از دم دریدند.

4- انتخاب حیوان و انطباق آن به جامعه

جهت استفاده از آیرونی نوع انتخاب حیوان با اندیشه‌ای که در ذهن وجود دارد و پرداخت آن، بسیار حائزاهمیت و صد البته کاردشواری است.

مثلاً جوامعی که سیاست مداران آن اندیشه ایی مکارانه نسبت به جوامع دیگر دارد، از "روباه" استفاده می‌شود چون روباه نماد حیله گیری است. هیچ گاه نمی‌توان از "جغد" استفاده کرد زیرا جغد نماد دانایی است. اما دراین جا برای بیان عقب ماندگانی افکار مردم از "گوسفند" و قدرت‌های حاکم آن جامعه از "گرگ" استفاده شده تا احمق نگه داشتن مردم را دراین گونه نظام‌های دیکتاتوری نشان دهد.

مثال: خیلی وقت پیش – البته نه خیلی خیلی وقت پیش – دو گوسفند بی باک تصمیم گرفتند پوست گرگ به تن کنند و به عنوان جاسوس نفوذی به گرگ آباد بروند آن طرف‌ها چه خبراست. آن‌ها در روز جشن استقلال گرگ آباد وارد آن جا شدند و دیدند که تمامی گر گ ها مشغول آواز