با توجه به موقعیت جغرافیایی ، پستی و بلندی در گستره پهناور استان کرمان کشاورزی بدون آبیاری مصنوعی مقدور نبوده و نیست آبیاری در استان کرمان شالوده ی محکمی است که تمدن باستانی ما بر آن بنا شده است نظام آبیاری در این خطه همه شیوه های گوناگون آبیاری را در مناطق مختلف جغرافیایی از دشت های پست و هموار و رودخانه های دائمی و فصلی تا دشت های کویری خشک و ریگزارها یا دره های کوهستانی و مناطق مختلف دیگر در بر می گیرد و مراحل مختلف آن را هم از آب یابی و آب رسانی و تا آبگیرسازی دیگر مراحلی را که باید آب تا کشتزارها بپیماید شامل می شود .
ولی در برخی سالها اقدامات مذکور هم کارساز نبودن ، و میزان بارندگی آنقدر کم بوده که موجب خشکسالی می شده و چشم انسانها به آسمان بوده است و همراه آن مراسم باران خواهی نیز انجام
می شده است . در بیشتر مناطق عشایری و روستاها بخصوص در مناطق بافت و سیرجان در میان عشایر اگر فصل باران موسمی گذشته باشد و باران نبارد دختران ایشوم و یا روستا عروسکی با
لباس های سفید درست می کنند که به آن گل گیشنیزو می گویند پس از ساخته شدن گل گیشنیزو دخترها آن را بدست پسرها می سپارند و پسرها اعم از کودک و نوجوان و جوان آن را به در پلاس ها و یا خانه ها می برند و با هم می خوانند .
ابراومد و ابر اومد از سین کوه خبر اومد
میش بره دار اومد بز کهره دار اومد
اشتر با قطار اومد هلهله میشو
بچه ها در جواب می گویند :
بع بع هلهله میشو بع بع
هر صاحب خانه یا پلاس سعی می کند حتماً روی گل گیشنیزو آب بریزد به طوری که در سراسر مراسم مرتب از آن آب می چکد سپس صاحب خانه یا پلاس مقداری آرد به بچه ها می دهد . از آردهای جمع شده کماچ می پزند و در خمیر آن مهره ای قرار می دهند . پختن کماچ توسط چوپان گله انجام
می شود .
سرانجام پس از پخته شدن کماچ آن را بین جوانان پسر تقسیم می کنند و مهره در دهان هر کس که پیدا شد به باد کتک گرفته می شود مگر اینکه ریش سفیدی ضامن او بشود برای او چند روز مهلت بگیرد تا باران ببارد . اگر تا آن روز باران بارید که هیچ ولی اگر باران نبارید ضامن باید جوان را تحویل بدهد که در این صورت شخص دیگری پیدا می شود و دوباره در مدت کمتری ضامن وی
می شود .
در ایلات وعشایر هر کس مهره در دهانش پیدا شد به عنوان شاه بارون برگزیده می شود ، شاه بارون به شوخی و جدی کتک می خورد تا کسی ضامن او شود و برای او مهلتی بگیرد .
شاه بارون می خواند الله خدا بارون بده ، بارون بی پایون بده ، بارون اگر نمی دهی مرگی به شاه بارون بده
در شهربابک برای باران خواهی بچه ها جمع می شوند هر کدام مشک خشکی بنام کتور تهیه می کنند و با چوب شروع به نواختن روی کتور می کنند ولی خوانند ولی خوانند
هی او میا هی او میا از زیر سنگ سو میا
الله خدا بارون بده بارون بی پایون بده
در مناطق جنوبی بافت و سیرجان و فاریاب این مراسم در شبهای مهتابی که ابری سفید و غبار مانند در آسمان دیده می شود اجرا می گردد این ابر امید بارندگی است و بچه ها را به
هلهله میشو وامی دارد
گل گیشنیزو خبر آورده ، ابری به سر آورده ، هلهله میشو ، بع بع ، بع بع
در مناطق رابر ، ساردوییه و راین اگر خطر خشکسالی در میان باشد دختران و پسران جوان به گردآوری مقداری ریگ از سوراخ مورچه و رودخانه می پردازند روی ریگ ها پارچه ایی می اندازند تا ستارگان آسمان آنها را نبینند این ریگ ها را با مقداری دانه جو و گندم در ظرف آبی می ریزند و در اوایل شب هنگامی که گوسفندان در آغل هستند دسته جمعی به در پلاس ها و خانه ها
می روند و می خوانند :
او آمد و او آمد از زیر سنگ سوآمد
پیره زنو بفت و بمیر عاروس بیا لنگش بگیر
الله خدا بارون بده بارون بی پایون بده
گندم به اربابون بده کرو به میش دارون بده
جوبه اسب دارون بده ارزن به مرغ دارون بده
در ضمن خواندن مشتی از ریگ ها و دانه های جو و گندم و آب را به روی خانه ها و پلاس ها
می ریزند و از داخل پلاسها هم حاضرند که بر روی دسته آب بپاشند و ضمن آب پاشی می گویند شما که ما را تر کردید ، خدا شما را تر کند .
به هنگام ریختن ریگ و آب بر روی پلاس ها و خانه دختران می خوانند
بارون ببار ببار کاکایم رفته شکار
کلای نظامیش تر شده جون خوارش در شده
بارون بباره ای خدا به روی خونه کد خدا
ای کد خدای با خدا تو کم نشی از ایل ما
بارون بباره لاس و لاس پاره بشه بند پلاس
بارون بباره گل شوه چارقد زن ها شل شوه
و زنانی که در خانه یا پلاس ها هستند در جواب آنها می خوانند
خونه ی سردار کدونه ؟ بره ی پلوار کدونه ؟
خونه ی سردار همینه بره ی پلوار همینه
ای قوچ سوز خوش علف افتیدی در کنج لتف ( چادر سیاه )
چوپون دزد ناخلف پوستت کنه برای دف
کودار جکید رو تخته سنگ چوپون ورداشته قلوه سنگ
قلوه سنگش سنگین شده قوچای گله رنگین شده
در برخی از ایلات و عشایر اگر یکی دو ماه از زمستان بگذرد و بارن نبارد چند تن از دختران باکره ی ایشوم گرد می آیند و پنهانی و دور از چشم دیگران هر کدام مقداری ریگ از رودخانه جمع می کنند و با مقداری آب در ظرفی می ریزند این آب و ریگ را طوری روی پلاس می ریزند که کسانی که در پلاس هستند در لحظه ی اول گمان می کنند که دارد باران می بارد وقتی آب و ریگ بر روی چادرها
می ریزند کسانی که داخل پلاس هستند مبارک باد می گویند .
گل گیشنیزو و چارقد طلا بارون نمی باره چرا
گل گیشنیزو لولو می کرد دنیا رو غرق او می کرد
گل گیشنیزو چوب چوپون می خواه دلش
سایه کویر آب غدیر می خواه دلش
گل گیشنیزو مخنا طلا از بس که خورده آب چاه
آب غدیر دلش می خواه سایه کویر دلش می خواه
در مناطقی از بم ، ریگان ، شهداد و راور مردان و کودکان استخوان جمجمه الاغی را پیدا کرده آن را می سوزانند و خاکستر آن را به آب روان می دهند و به دنبال آن می روند و سعی می کنند پشت سرشان را نگاه نکنند .
در مناطق منوجان ، قلعه گنج و کهنوج برای طلب باران آدم پاک و پاکیزه یی را می فرستند تا از هفت گور کمی خاک بردارد و بدون اینکه پشت سرش را نگاه کند آن را در آب روان بریزد .
در جیرفت و عنبرآباد خون گوسفند یا گاو قربانی خشک شده را در آب روان می ریزند و معتقدند باران خواهد آمد .
در سیرجان و پاریز رسم است که چون آسمان بر زمین بخیل شود و بیم خشکسالی می رود چند تن از دختران ده را آرایش نموده و سبویی آب به دست آنان می دهند و این دختران بر سر مزارهای قدیمی می روند آن آب را از سبوها بر خاک آن مزارها می ریزند و تا باران نیامده هر هفته شبهای جمعه این کار را تکرار می کنند تا باران بیاید .
در اسقندقه مراسم گاوکشی برای طلب باران انجام می شود گاوی را به نیت رفع بلای خشکسالی قربانی می کنند گاو مورد نظر را با نیاز یا پولی که از همه مردم جمع می شد خریداری می کنند و سپس آن را دور ده می گردانند و در میدانگاه سر می برند یا کنار قنات گاوکشی می برند و
سر می برند .
در شهداد مردم به امامزاده زید می روند و دعا می کنند و ملا یا سید منبر را با آب گلاب می شوید و مردم آش نذری می پزند و مردان قرآن می خوانند .
در دوساری عنبرآباد به هنگام خشکسالی چند زن از یک روستا سربندهایشان را به کمر بسته و به چراگاه ده مجاور می روند و چند گاو را دزدیده و به جانب ده خود می برند مردم ده مجاور قبلاً از این ماجرا و علت آن آگاهند در نتیجه زنان روستایی که گاوهایشان را دزدیده اند با چوبدست به دزدها حمله می کنند تا گاوهای خود را پس بگیرند سرانجام یکی میانجی می شود بدین شرط که باران ببارد و گارها را به صاحبانشان پس می دهند .
در داوران رفسنجان مردم مراسم قربانی اجرا می کنند و گوشت قربانی را بین فقرا و مستمندان تقسیم می کنند و روزه داران روزه خود را با پلو و گوشت بی نمک می گشایند چون فرشته ها غذای شور دوست ندارند .
در مناطقی از رفسنجان و انار مردم به ازدواج قناتها معتقد بودند ، اعتقاد به نر و ماده بودن ابر و باد و خواهر وبرادر و یا زن و مرد بودن ماه و خورشید ستارگان ، آب و غیره از جمله این اعتقادات است .
مقنی های رفسنجان و انار معتقدند اگر پوست دست و پای مقنی هنگام کار در قنات زبر و خشن شده و ترک بخورد آب قنات نر و اگر پوست دست و پای مقنی نرم شود آب قنات ماده است مقنی های بمی معتقدند که آب نر اگر چه مقداری کم است اما زورش زیاد است در روستاهای شهداد و راین معتقدند که قنات نر قناتی است که آبش کم و زیاد می شود و افت و خیز دارد و اگر برایش زن نگیرند قهر
می کند و در پی جفت ماده خود می رود و در نتیجه آب آن کم و یا بطور کلی خشک می شود .
در بروات ، نرماشیر و فهرج معتقدند آبی نر است که در آغاز بهار زیاد و به مرور کم می شود و آبی ماده است که در بهار کم و در تابستان زیاد شود .
در انار ، کوهبنان و سیریز هنگامی که آب قناتی خشک شود برایش زن می گیرند و زن بیوه یی را پیدا می کنند که حاضر گردد زن قنات شود و مانند سایر عروس ها جشن می گیرند . عروس را بر اسبی سوار می کنند و با ساز و دهل و پایکوبان و رقص کنان عروس را بر سر قنات می برند مقدمات عقد فراهم شده عروس خانم بله می گوید و پس از صرف شیرینی عروس به داخل آب قنات می رود .
در بیشتر نقاط استان کرمان نماز باران خوانده می شود در بیشتر نقاط مردم سه روز روزه می گیرند و روز سوم که ترجیحاً دوشنبه است بیرون می روند و اگر نشد جمعه را در نظر می گیرند امام جماعت به همراه مردم به صحرا می رود و دست به دعا بر می دارند .
کمک نیاز دارید؟ 
چت از طریق واتساپ