تاثیر محیط بر هنر نویسندگی / امین موسی وند

چاپ ایمیل تاریخ انتشار:

نویسندگان و صاحب نظران حوزه ی ادبیات داستانی همواره با این پرسش اساسی مواجه خواهند شد : آیا نویسندگی هنری ذاتی است ؟

برخی از خوانندگان با خوانش داستان و درک زیبایی های آن این جمله را بر زبان می آورند " نوشتن تو خون نویسنده است"این عبارت تا حدودی به ذاتی بودن هنر نویسندگی اشاره می کند ، علاوه بر این بیانگر موفقیت نویسنده در کار نگارش داستان بوده و به جایگاه او نوعی تشخص می دهد .

اما اکنون سعی داریم با طرح سوالی این نظریه را به چالش بکشانیم و آن این که آیا می توان بدون تکیه بر نقش آشکار محیط در روی آوردن افراد به نوشتن ، رای به ذاتی بودن هنر نویسندگی داد ؟

فرض کنید فرد در محیط خانواده ای رشد می یابد که عمل به برنامه هایی چون کتاب خوانی و رفتن به سینما را برای خود تبدیل به یک عادت کرده است . با توجه به الگوبرداری فرزندان از رفتار والدین در سنین کودکی ، علاقه مند شدن فرد به کتاب و سینما دور از انتظار نیست . البته او در مقطع کنونی تنها نقش یک خواننده صرف یا تماشاگر منفعل را بازی می کند .

اگر فرد از مراحل رشد و تکامل روانی و عاطفی و روند جامعه پذیری به سلامت عبور کند انگیزه های او بیش از پیش رشد و قوام می یابند و استعدادهای بالقوه او که حاصل زیستن در فضای توصیف شده است به فعلیت می رسند و شرایط مناسبی برای بروز خلاقیت های او مهیا می شود . اکنون او آمادگی این را پیدا می کند که دست به تجربه نوشتن از زبان خود بزند . اگر از او سوال شود که انگیزه ی نوشتن در تو از کجا و چه زمانی آغاز شده است ، به احتمال قوی پاسخش چیزی جز (از دوران کودکی و با تاثیر از فضای مطلوب حاکم بر خانواده ) نخواهد بود .

در نمونه ای متفاوت از این ، خانواده ای را در نظر بگیرید که کتاب خوانی اهمیتی به مراتب کم تر از آن چه در مورد بالا گفته شده پیدا کند و والدین به جای آن بر اهمیت بالای کسب و کار تاکید کنند . چنین افرادی در بزرگسالی هویت خود  را در پیوند با فضای کسب و کار می شناسند و تنها از این طریق به آرامش روانی دست پیدا می کنند

از محیط خانواده اندکی فاصله گرفته و مدرسه را که نقشی به سزا در تصمیم گیری های آینده فرد دارد بررسی می کنیم . در این مکان گروه های دوستی شکل می گیرد و افراد تحت تاثیر ویژگی های مثبت و منفی دوست به سمت و سوهای متفاوتی کشیده می شوند . مثلا فرض کنید گروه از فرد می خواهد تا در برگزاری کلاس های داستان خوانی و داستان نویسی با آن ها همکاری کند ...

به تدریج و با گذشت زمان فرد با سایر اعضا احساس یگانگی می کند و نسبت به "مای" گروهی و فعالیت های آن    احساس تعلق خاطر می کند

دیگر نقش آموزگاران است که تا حدودی برجسته می شود . رویکردهای آموزشی تربیتی از سوی آن ها گاه با علاقه مندی و گاه با دلزدگی دانش آموزان از تحصیل همراه است . آزردگی خاطر دانش آموز از سخت گیری های اعمال شده از سوی مربیان نسبت به یادگیری درس ادبیات فارسی را در نظر بگیرید :، انتظار می رود فرد از این پس نسبت به هر آن چه کوچک ترین ارتباطی به درس مورد نظر پیدا می کند واکنش منفی نشان داده و علاقه چندانی به انجام فعالیت هایی چون خواندن داستان و رمان یا تجربه نوشتن از زبان خود نشان ندهد .

محیط زندگی فرد نیز از اهمیت بالایی برخوردار است . فردی تمام مدت زندگی اش را در روستایی دور افتاده و محروم از هر گونه امکانات رفاهی ، خدماتی و آموزشی سپری کند یا زندگی شهری و مدرن امروزی را برای خود برگزیده تا به نمایشگاه ها و کتاب خانه های بزرگ سر بزند و با رفتن به فرهنگسراها و سالن های اجرای نمایش فیلم و تئاتر از تماشای آثار هنری لذت ببرد ، چه بسا این ارتباط مستقیم با محیط پیرامون و تاثیر پذیرفتن از ویژگی های آن مسیر زندگی فرد را به گونه ای تغییر دهد و او را شیفته خلق آثاری از این دست کند

آن چه گفته شد بیش از پیش نظریه " ذاتی بودن هنر نویسندگی " را زیر سوال می برد و بر نقش تاثیرات محیطی در روی آوردن فرد به نوشتن تاکید می کند . بنابراین انتظار می رود والدین همه تلاش خود را جهت برقراری فرهنگ کتاب خوانی در میان فرزندانشان به کار گیرند و ومربیان آموزشی و پرورشی از همه ظرفیت های لازم در مسیر علاقه مندی دانش آموزان به امر تحصیل استفاده کنند، شایسته است دولت مردان با سیاست گذاری های هدف مند در راه توزیع عادلانه و برابر امکامات رفاهی و آموزشی و خدماتی قدم بردارند

نوشتن دیدگاه

تصویر امنیتی
تصویر امنیتی جدید

جلسات ادبی تفریحی

jalasat adabi tafrihi

اطلاعات بیشتر

مراسم روز جهانی داستان با حضور استاد شفیعی کدکنی، استاد باطنی و استاد جمال میرصادقی
جلسات ادبی تفریحی کانون فرهنگی چوک
روز جهانی داستان و تقدیر از قبادآذرآیین سال 1394
روز جهانی داستان و تقدیر از فریبا وفی سال 1395
یازدهمین جشن سال چوک و تقدیر از علی دهباشی شهریور 1395

جلسات کارگاهی آزاد

jalasat kargahi azad

اطلاعات بیشتر

تماس با ما    09352156692