منتشر شده در روزنامه فرهيختگان مورخ 24/3/1390 صفحه 8

در ستايش ديوانگي

       رمان"چه کسی از دیوانه ها نمی ترسد؟" نوشته مهدی رضایی، با رویکردی انتقادی اجتماعی، به ذکر دغدغه های اجتماع امروز در قالبی نو می پردازد. مهدی رضایی ، صفحه ی اول این کتاب را به نوشته ای از "کاوه گلستان" اختصاص می دهد و از این طریق خواننده را اندکی با مضمون کتابی که در پیش روست آشنا می کند. خواننده از همین صفحه متوجه می شود که قرار است حرف هایی را بشنود که نشانگر حقایقی تلخ اند و از خواننده می خواهد که به این موارد بیشتر فکر کند.

رمان مهدی رضایی تلفیقی از سه داستان است. به بیان دیگر دو داستان کوچک در داستان اصلی گنجانده شده و در اصل همین دو داستان کوچکتر ذهن شخصیت اصلی داستان"آرمان" را درگیر می کند و باعث کشش داستان و همراه سازی خواننده می شود.

داستان اصلی، داستان مردی جوان است که فلسفه ذهنی ویژه خود را دارد. او تمامی انسان ها را دیوانه می انگارد و برای این تفکر دلایل توجیه کننده ای دارد که این دلایل به مرور در متن، مثلا در برخوردش با "ببو" و یا در نجوای درونی اش در مورد بدبینی به همسرش "نگار" به خواننده نشان داده می شود.

شخصیت پردازی در داستان بیشتر بر پایه روانشناسی شخصیت هاست و به غیر از شخصیت اصلی داستان"آرمان" که تا حدودی ظاهر خود را برای خواننده تصویر می کند بقیه شخصیت ها و تیپ های درون داستان ترکیبی از مجموعه خلقیات و باورها هستند و تصویری محو در ذهن خواننده ایجاد می کنند که در نوع خود جالب توجه است.

دو داستان کوچک و فرعی این رمان شامل داستانی از زندگی یک دختر دبیرستانی قاتل و داستانی از مردی مسن  ووبلاگ نویس است. مهدی رضایی به کمک این دو داستان فرعی ذهن کارکتر اصلی را مشوش تر و او را دیوانه تر می کند. در بین این دو داستان فرعی داستان "آقای شاهی" از جنبه های مختلف قابل بررسی و داراي امتیاز است:

1-       " شاهی" وبلاگ نویس است. در عصر حاضر که وبلاگ نویسی رایج گشته و بلاگر ها در سراسر ایران در حال فعالیت هستند، صحبت از فضای وبلاگ نویسی و بیان دغدغه های یک بلاگر به شکل زیر پوستی به نو بودن و تمایز داستان رضایی کمک کرده است. آوردن چند پست از نوشته های وبلاگ" شاهی " و همچنین آوردن تصاویر به حفظ فضای داستان زندگی شاهی کمک می کند و خواننده را با دنیای او آشنا می سازد.

2-       زندگی "شاهی" پر از راز و رمز است. حتی مردن او. این امر بیشترین کشش را در داستان ایجاد می کند و مرگ پر ابهام او نقطه اوج داستان اصلی را ایجاد میکند.

3-        "شاهی" بر ذهن "آرمان" تاثیر عمیقی دارد و مرگ او سیلی از چراها در ذهن وی ایجاد می کند و ناگهان او را دچار نوعی پوچی می کند. وقتی با تمام وجود حس می کند که حتی برای کمک به دوستش نیز کاری از دستش ساخته نیست. این مسئله به شکل گیری پایان داستان کمک می کند.

داستان دخترهای دبیرستانی تاثیر مستقیم بر داستان اصلی ایجاد نمی کند و تنها زمینه هایی را برای انواع دیوانگی ها آشکار می کند و تا حدودی به شناخت کارکتر "نگار" کمک می کند ،این در حالی است که این داستان از فصل دوم کتاب آغاز می شود و دارای نقاط غیرقابل باوری است که البته این نکات از نظر " آرمان" دور نمی ماند و بیان این نقاط ضعف در طی داستان مجالی برای انتقاد باقی نمی گذارد.

و اما داستان اصلی که مربوط به زندگی "آرمان و نگار" است؛ در سطح نگه داشته می شود و فراز و نشیب زندگی آن ها و همچنین تخیلات ذهنی "آرمان" در مورد اولین عشق زندگی اش در پرده ای از ابهام باقی می ماند.

رمان در حجم کوچکی (تنها در 130 صفحه) به موضوعات متعدد اجتماعی و ضد هنجارهای اجتماعی اشاره می کند و قضاوت در تمامی موارد را به ذهن خواننده واگذار می کند.

سوء ظن، اختلاف و عدم تفاهم و درک متقابل بین زن و شوهر، خیانت، عشق،خدا، دوستی، قتل، تن فروشی، سقط جنین، خود کشی، بی احترامی، عدم رعایت حقوق شهروندی، تضییع حقوق معلولان،ضعف سیستم آموزشی، تخلفات پزشکی، تهدید، ضعف مطبوعات،سرقت فرهنگی، فقر فرهنگی، روابط دختران و پسران،بیکاری، موسیقی خیابانی،گدایی، فرار مغزها،دروغ گویی، افسردگی نسل جوان،عدم امنیت، تعصب،فحاشی،فقر،دزدی، خیابان های پر از چاله، عملکرد پلیس ، زندگی سخت معلمان و... موضوعاتي هستند كه در اين رمان كم حجم وجود دارند.

بله، این رمان تمام این حرف ها را می زند.تمام اینها چرا های ذهن " آرمان" هستند و نادیده گرفتن آنها برای یک معلم که به بهبود اجتماع خود می اندیشد کاری است بسیار دشوار.

مهدی رضایی با ارائه این رمان به عنوان اولین رمان خود،چشم انداز آینده درخشان خود را در عرصه نویسندگی به ما نشان می دهد.